Πενήντα χρόνια Γουέμπλεϊ
Οι ήρωες είναι παντοτινοί
Γουέμπλεϊ. Και μια λέξη αρκεί. Δεν χρειάζεται ημερομηνία, χρονολογία, ονόματα ομάδων. Αρκεί το γήπεδο. Ο ομφαλός του ποδοσφαίρου, λέξη που αρκεί για ξυπνήσει μνήμες σε όποιον οπαδό έχει δει την ομάδα του να παίζει έστω και μια φορά εκεί.
Για τη χώρα μας, Γουέμπλεϊ σημαίνει Παναθηναϊκός. Γουέμπλεϊ σημαίνει πορεία ως τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Άνοδος στο Έβερεστ. Πιο ψηλά απ'όσο έχει φτάσει ποτέ ελληνικός ποδοσφαιρικός σύλλογος.
Ο Παναθηναϊκός στην κορυφή. Το τριφύλλι δεν κατάφερε να καρφώσει τη σημαία του, αυτό το έκανε ο Άγιαξ του Κρόιφ. Όμως, οι πράσινοι στάθηκαν για ένα απόγευμα και κοίταξαν τον ποδοσφαιρικό κόσμο από το υψηλότερο σημείο.
Πέρασε μισός αιώνας από τότε. Κάθε χρόνο στις 2 Ιουνίου το παρόν ξεθωριάζει, γίνεται ασήμαντο. Για μια μέρα δεν μετράει πού είναι τώρα ο Παναθηναϊκός, ποιον έχει προπονητή, ποιοι είναι οι παίκτες του, πώς είναι η εμφάνισή του.
Κάθε χρόνο στις 2 Ιουνίου, ο Παναθηναϊκός δεν έχει ξένους, παρά μόνο Έλληνες. Προπονητής είναι ο Πούσκας, αρχηγός ο Δομάζος. Τέρμα είναι ο Οικονομόπουλος, στην άμυνα παίζουν ο Τομαράς, ο Καψής, ο Βλάχος και ο Σούρπης. Στο κέντρο Γραμμός, Καμάρας και Ελευθεράκης, στην επίθεση ο Φυλακούρης με τον Αντωνιάδη.
Κάθε χρόνο στις 2 Ιουνίου, ο Παναθηναϊκός φοράει πράσινες μακρυμάνικες εμφανίσεις, με άσπρο μόνο στο γιακά και στο τέλος των μανικιών. Το λευκό τριφύλλι είναι μεγάλο, εμβληματικό. Οι φανέλες δεν γράφουν "Panathinaikos", δεν έχουν χορηγό, ούτε τα ονόματα των παικτών στην πλάτη.
Οι παίκτες έχουν φαβορίτες, ο καθένας φαίνεται να είναι δέκα χρόνια μεγαλύτερος από την πραγματική του ηλικία. Δεν θυμίζουν ποδοσφαιριστές, έχουν ονόματα όπως Μίμης, Τότης, Αριστείδης, παρατσούκλια όπως πουλί, ελάφι, στρατηγός, ψηλός.
Κάθε χρόνο στις 2 Ιουνίου, ο Παναθηναϊκός παίζει στο παλιό Γουέμπλε¨ϊ, με τους διάσημους δίδυμους πύργους του. Αντίπαλος είναι ο Άγιαξ του Μίχελς και του Κρόιφ, η πιο διάσημη κάθετη ρίγα του ποδοσφαίρου.
Κάθε χρόνο στις 2 Ιουνίου, ο Παναθηναϊκός χάνει 2-0, αλλά είναι εκεί, στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Αν νικούσε, θα λέγαμε "50 χρόνια από το Πρωταθλητριών", όπως μετράμε χρόνια από το Ευρωμπάσκετ, το Euro. Έχασε και λέμε απλά μια λέξη. Γουέμπλεϊ.
Πέρασαν 50 χρόνια και το SPORT24 δεν μπορεί παρά να επιστρέψει στο Γουέμπλεϊ. Ο Μίμης Δομάζος επιστρέφει στο χορτάρι και στα αποδυτήρια της Λεωφόρου και διηγείται στον Κώστα Γουλή την πορεία από τη Ζενές Ες στο Λονδίνο.
Ο ερχομός του Πούσκας, ο τραυματισμός του Αντωνιάδη, το δώρο της Λίβερπουλ, το πριμ του Γουλανδρή, οι μικρές λεπτομέρειες της διαδρομής ως τον τελικό.
Ο φάρος του Γουέμπλεϊ δεν έσβησε ποτέ. Οδήγησε τον Παναθηναϊκό στους ημιτελικούς του 1984 και του 1996, στο μεγάλο "αχ" το 2002 στο Καμπ Νόου.
Μισό αιώνα μετά, εξακολουθεί να στέλνει το φως του, να δίνει το στίγμα του τι ήταν, τι είναι ο Παναθηναϊκός. Τι πρέπει να είναι...
Με τα μάτια του Στρατηγού
Η πορεία προς τον τελικόΗ
Από τον Σεπτέμβριο του 1970 ως τον Ιούνιο του 1971. Τέσσερις αντίπαλοι, οκτώ αναμετρήσεις νοκ-άουτ, 16 γκολ ενεργητικό, 10 τέρματα παθητικό.
Πρώτος γύρος, 16/9/1970
Zενές Ες - Παναθηναϊκός 1-2
Το πρώτο βήμα... Η Ζενές Ες απ’ το Λουξεμβούργο ήταν εξαρχής πολύ χαμηλό εμπόδιο κι ο Παναθηναϊκός τη νίκησε εκτός έδρας με 2-1 στο πρώτο ματς, στην πρώτη νίκη εκτός συνόρων για ελληνική ομάδα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.
Ο Αντωνιάδης και ο Ελευθεράκης σημείωσαν τα πράσινα γκολ, ενώ είχε ισοφαρίσει προσωρινά ο Nτι Τζένοβα. Στο 25’ ακυρώθηκε απ’ τον Γάλλο ρέφερι Μασιέ γκολ του Αντωνιάδη.
Σκόρερ: 11’ Nτι Tζενόβα - 6’ Aντωνιάδης, 35’ Eλευθεράκης
Γήπεδο: Mινισιπάλ, Εισιτήρια: 2.052, Διαιτητής: Mασιέ (Γαλλία)
ΖΕΝΕΣ ΕΣ: Ε. Χόφμαν, Χόφμαν, Σάουλ (75' Ερ), Μοροκούτι, Ταγκράβα, Σέλερ (80' Χόσμαλα), Ντρούε, Αλαμάνο, Ντι Τζένοβα, Λάγκερ, Μπαρτολόσι.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος, Tομαράς (86’ Kαψής), Bλάχος, Eλευθεράκης, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαλλιγέρης (80’ Δεληγιάννης).
Πρώτος γύρος, 30/9/1970
Παναθηναϊκός - Zενές Ες 5-0
Ιστορική ήταν και η ρεβάνς με την ομάδα του Λουξεμβούργο (5-0), λόγω του "καρέ" του Αντωνιάδη, του μοναδικού μέχρι σήμερα ποδοσφαιριστή ελληνικής ομάδας που έχει σημειώσει τέσσερα γκολ σε αγώνα Πρωταθλητριών ή Champions League.
Ο Ελευθεράκης άνοιξε το σκορ κι από εκεί και πέρα μίλησε μόνο ο "ψηλός", ο οποίος είχε χάσει και πέναλτι στο 5ολεπτό.
Σκόρερ: 17’ Eλευθεράκης, 27’, 30’, 37’, 58’Aντωνιάδης
Γήπεδο: Λεωφόρος Αλεξάνδρας, Εισιτήρια: 18.656, Διαιτητής: Λεντονί (Mάλτα)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος, Tομαράς (46’ Mητρόπουλος), Bλάχος, Eλευθεράκης, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαλλιγέρης (46’ Γονιός).
ΖΕΝΕΣ ΕΣ: Ε. Χόφμαν, Ρενέ, Χόφμαν, Σάουλ, Μοροκούτι, Ταγκράβα, Σέλερ, Ντρούε, Αλαμάνο, Ντι Τζένοβα, Λάγκερ.
Δεύτερος γύρος, 21/10/1970
Παναθηναϊκός - Σλόβαν Μπρατισλάβας 3-0
Στη δεύτερη φάση η κλήρωση έφερε απέναντι στον Παναθηναϊκό την πανίσχυρη (και νικήτρια του Κυπελλούχων του 1968) Σλόβαν Μπρατισλάβας, που διέθετε τον μισό (και βάλε) κορμό της σπουδαίας Εθνικής Τσεχοσλοβακίας της εποχής. Οι πράσινοι, ωστόσο, έκαναν το τέλειο πρώτο ματς, το καλύτερο όλης τη διαδρομής, νικώντας με 3-0 στη Λεωφόρο, χάρις στα γκολ των Δομάζου, Αντωνιάδη, Δεληγιάννη.
Η Σλόβαν είχε δοκάρι στο 73’ με τον Τσάπκοβιτς κι ένα σκασμό ευκαιρίες, που σταμάτησαν πάνω στον φοβερό Οικονομόπουλο. Η Ευρώπη άρχισε να μαθαίνει πλέον τον Panathinaikos...
Σκόρερ: 3’ Δομάζος, 55’ Aντωνιάδης, 87’ Δεληγιάννης
Γήπεδο: Λεωφόρος Aλεξάνδρας, Εισιτήρια: 24.565 Διαιτητής: Mπαρμπουλέσκου (Pουμανία)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος, Tομαράς, Bλάχος, Eλευθεράκης, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαλλιγέρης (75’ Δεληγιάννης)
ΣΛΟΒΑΝ: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Σλόχα, Χρίβλακ (46’ Σβέλχικ), Σλόχα, Χορίβλιτσκα, Τσάπκοβιτς, Μόντερ (84’ Γιούρεν), Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Μέντβικ.
Δεύτερος γύρος, 4/11/1970
Σλόβαν Μπρατισλάβας – Παναθηναϊκός 2-1
Στη ρεβάνς της Μπρατισλάβας ο Παναθηναϊκός πέρασε ένα πολύ δύσκολο πρώτο ημίχρονο. Η Σλόβαν έχανε τη μία ευκαιρία πίσω απ’ την άλλη, ο Οικονομόπουλος έπιανε τα πάντα, εκτός απ’ το σουτ του Μόντερ στο 33’. Στο 40’ κράτησε την εστία του στο σουτ του Γιόκλ και οι δύο ομάδες πήγαν στο ημίχρονο με το σκορ στο 1-0.
Στο 53’ ο Αντωνιάδης σημείωσε το γκολ που καθάρισε την πρόκριση και οι Τσεχοσλοβάκοι πήραν απλά μία νίκη γοήτρου με τον Τσάπκοβιτς στο 58’. Ο Παναθηναϊκός ήταν πλέον στους 8.
Σκόρερ: 33’ Mόντερ, 58’ Tσάπκοβιτς - 53’ Aντωνιάδης
Γήπεδο: Mπρατισλάβας, Εισιτήρια: 16.874, Διαιτητής: Λεβ (Σουηδία)
ΣΛΟΒΑΝ: Βέντσελ, Μούτκοβιτς, Σλόχα, Σλόχα, Χρέβνιακ, Μένεβνιτς, Τσάπκοβιτς, Μούτερ, Τσάπκοβιτς, Γιόκλ, Σβέλχικ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος, Tομαράς, Bλάχος, Eλευθεράκης, Kαμάρας (46’ Mητρόπουλος), Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαλλιγέρης (68’ Δεληγιάννης).
Προημιτελικός, 9/3/1971
Έβερτον - Παναθηναϊκός 1-1
Το δεύτερο θαύμα του Παναθηναϊκού συντελέστηκε κόντρα σε μία ομάδα που κυριαρχούσε εκείνη την εποχή, την Έβερτον. Οι περισσότεροι περίμεναν συντριβή, όμως οι πράσινοι τους διέψευσαν ξανά. Οι "εφοπλιστές " είχαν δοκάρια με τους Ρόιλ (12’) και Τζόνσον (58’), όμως το γκολ ήρθε εντέλει απ’ τον Αντώνη Αντωνιάδη.
Το 0-1 με τα σημαδιακά πέντε 9άρια. Στις 9 του Μάρτη, στις 9 το βράδυ, το Νο9 σκόραρε 9 λεπτά πριν από το τέλος του αγώνα, πετυχαίνοντας το ένατο προσωπικό γκολ στη διοργάνωση.
Στο 90’ υπό την ανοχή του Aνατολικογερμανού διαιτητή Ρούνι Γκλόκνερ, ο Tζόνσον ισοφάρισε σε 1-1, ενώ είχε προηγηθεί πεντακάθαρο φάουλ από τον Ρόιλ στον Oικονομόπουλο.
Σκόρερ: 90’ Tζόνσον - 81’ Aντωνιάδης
Γήπεδο: Γκούντισον Παρκ, Εισιτήρια: 49.049, Διαιτητής: Γκλόκνερ (Αν. Γερμανία)
ΕΒΕΡΤΟΝ: Ράνκιν, Ράιτ, Νιούτον, Κένιον, Χαρστ, Κέντολ, Χάρβεϊ, Μπολ, Χάζμπαντ (58’ Τζόνσον), Ρόιλ, Μόρισεϊ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος, Tομαράς, Bλάχος, Eλευθεράκης, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαψής.
Προημιτελικός, 24/3/1971
Παναθηναϊκός - Έβερτον 0-0
Ο Παναθηναϊκός ήταν απόλυτα συγκεντρωμένος στη ρεβάνς, δεν πήρε ρίσκα, ενώ στο φινάλε έχασε και τις δύο μεγαλύτερες ευκαιρίες με τους Τομαρά (75’) και Δομάζο (90’).
Το 0-0 της κατάμεστης Λεωφόρου τον έστειλε στα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και όλη η Αθήνα γιόρτασε μέχρι το πρωί.
Γήπεδο: Λεωφόρος Αλεξάνδρας, Εισιτήρια: 25.005, Διαιτητής: Eλιέ (Γαλλία)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος, Tομαράς, Bλάχος, Aθανασόπουλος, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαψής.
ΕΒΕΡΤΟΝ: Ράνκιν, Ράιτ,Νιούτον, Λάμπον, Χαρστ,Κέντολ, Χάρβεϊ, Μπολ, Γουίτλ, Ρόιλ, Μόρισεϊ (74’ Τζόνσον).
Ημιτελικός, 14/4/1971
Ερυθρός Αστέρας - Παναθηναϊκός 4-1
Ένα πολύ δύσκολο απόγευμα στο Βελιγράδι. Ο Ελευθεράκης έχασε την πρώτη ευκαιρία με δοκάρι στο 10’ κι εν συνεχεία κυριάρχησαν οι Γιουγκοσλάβοι που εκμεταλλεύτηκαν κάθε λάθος των πράσινων, την κακή μέρα του Οικονομόπουλου (είχε ευθύνη στο 1-0 του Όστοϊτς στο 14’) και την τρομερά εχθρική διαιτησία του Αυστριακού Λίνεμαγερ, ο οποίος μέτρησε ένα γκολ (το δεύτερο του Γιάνκοβιτς) στο 39’ παρότι η μπάλα δεν πέρασε ποτέ τη γραμμή.
Στο 47’ ο Όστοϊτς έκανε το 3-0, ο Καμάρας κράτησε ζωντανές τις ελπίδες με την κεφαλιά του στο 55’ και στο 68’ ξανά ο Όστοϊτς διαμόρφωσε το τελικό 4-1. Ο Παναθηναϊκός είχε απέναντί του πλέον ένα βουνό.
Σκόρερ: 14’, 47’, 68’ Όστοϊτς, 39’ Γιάνκοβιτς - 55’ Kαμάρας
Γήπεδο: Mαρακανά Bελιγραδίου, Εισιτήρια: 89.400, Διαιτητής: Λινεμάγερ (Aυστρία)
ΕΡΥΘΡΟΣ ΑΣΤΕΡΑΣ: Ντουίκοβιτς, Τζόριτς, Παύλοβιτς, Μπογκίσεβιτς, Κλενκόφσκι, Νόφκοβιτς, Κάρασι, Ατσίμοβιτς, Γιάνκοβιτς, Όστοϊτς, Φιλίποβιτς.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος (72’ Kωνσταντίνου), Tομαράς, Bλάχος, Eλευθεράκης, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαψής.
Ημιτελικός, 28/4/1971
Παναθηναϊκός - Ερυθρός Αστέρας 3-0
Ο θρίαμβος του never give up. Στο κατάμεστο από 25.000 φιλάθλους γήπεδο της Λεωφόρου, ο Παναθηναϊκός πήρε προβάδισμα απ’ το 2’ με το πλασέ του Αντωνιάδη. Στο 54’ από σέντρα του Φυλακούρη, ο "ψηλός" σηκώθηκε στο Θεό κι έκανε με κεφαλιά το 2-0 και 63’ ο Καμάρας πέτυχε το μεγαλύτερο γκολ στην ιστορία του Παναθηναϊκού.
Ο Κωνσταντίνου κράτησε στο 75’ το μηδέν στο σουτ του Φιλίποβιτς και το τριφύλλι έφτασε στην ανατροπή και στον ιστορικό θρίαμβο, σφραγίζοντας εισιτήρια για τον μεγάλο τελικό.
Σκόρερ: 2’, 54’ Aντωνιάδης, 63’ Kαμάρας
Γήπεδο: Λεωφόρος Aλεξάνδρας, Εισιτήρια: 25.010, Διαιτητής: Nτε Mεντβίλ (Iσπανία)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Kωνσταντίνου, Tομαράς, Bλάχος, Kαψής, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης (86’ Xατζηανδρέου), Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαλλιγέρης (55’ Aθανασόπουλος).
ΕΡΥΘΡΟΣ ΑΣΤΕΡΑΣ: Ντουίκοβιτς, Τζόριτς, Παύλοβιτς, Μπογκίσεβιτς, Κλενκόφσκι, Νόφκοβιτς, Κάρασι, Ατσίμοβιτς, Γιάνκοβιτς, Οστοϊτς, Φιλίποβιτς.
Τελικός, 2/6/1971
Άγιαξ-Παναθηναϊκός 2-0
Το τέλος της διαδρομής, ο τελικός στο θρυλικό Γουέμπλεϊ, δεν είχε happy end για τον Παναθηναϊκό, καθότι ο Άγιαξ έδειξε πιο έτοιμος απ’ την αρχή ως το τέλος του αγώνα, ξεκινώντας την τριετή κυριαρχία του στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.
Οι Ολλανδοί πήραν κεφάλι στο σκορ με τον Φαν Ντάικ στο 5’, ο Παναθηναϊκός είχε τρεις μεγάλες στιγμές με τον Αντωνιάδη (19’, 65’), Καμάρα (41’), αλλά το αυτογκόλ του Καψή στο 87’ (κόντρα από γύρισμα του Χάαν) τελείωσε κάθε πράσινη ελπίδα.
Σκόρερ: 5’ Φαν Nτάικ, 87’ αυτ. Kαψής
Γήπεδο: Γουέμπλεϊ, Εισιτήρια: 83.179, Διαιτητής: Τζακ Τέιλορ (Αγγλία), Επόπτες: Κιθ Χόοθλι, Πατ Πάρτριτζ (Αγγλία)
ΑΓΙΑΞ: Στούι, Bάσοβιτς, Σουρμπίρ, Xούλσοφ, Pάιντερς (46’ Mπλάνγκεμπουργκ), T. Mιούρεν, Nέεσκενς, Σβαρτ (46’ Xάαν), Φαν Nτάικ, Kρόιφ, Kάιζερ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Oικονομόπουλος, Tομαράς, Bλάχος, Eλευθεράκης, Kαμάρας, Σούρπης, Γραμμός, Φυλακούρης, Aντωνιάδης, Δομάζος, Kαψής.
"Έρχομαι αν είστε πρωταθλητές"
Ο ερχομός του Πούσκας στον Παναθηναϊκό ξεκίνησε από ένα τηλεφώνημα, μια η κίνηση που άλλαξε την ιστορία και τη μοίρα των πράσινων.
Τα μεγαλύτερα γεγονότα και οι πιο όμορφες ιστορίες, ξεκινούν πολλές φορές μέσα από μία αλληλουχία συμπτώσεων.
Καλοκαίρι του 1970. Ο Παναθηναϊκός έχει μόλις κατακτήσει το 10ο πρωτάθλημά του κι ο Λάκης Πετρόπουλος έχει συμφωνήσει να παραμείνει και την επόμενη σεζόν. Λίγες ημέρες μετά τον τίτλο, ο σπουδαίος Έλληνας τεχνικός δέχθηκε πρόσκληση απ’ την ΕΠΟ για να αναλάβει την Εθνική Ελλάδας και το τριφύλλι μένει... ξεκρέμαστο στον πάγκο.
Ο εκτελών χρέη προέδρου, Μιχάλης Κίτσιος –που έφυγε από τη ζωή στις 9 Μαρτίου του 2021, στην επέτειο των 50 χρόνων από το 1-1 στο Γκούντισον- ήθελε να φέρει έναν προπονητή που θα τάραζε τα νερά και θα μπορούσε να οδηγήσει τον Παναθηναϊκό στο επόμενο επίπεδο και στην Ευρώπη. Τον διακαή πόθο όλου του κλαμπ, καθώς οι νίκες και πολύ περισσότερο οι προκρίσεις στο Κύπελλο Πρωταθλητριών ήταν μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού.
Αποφάσισε να χτυπήσει μεγάλες πόρτες και δη αυτήν της Ρεάλ Μαδρίτης, φιλοδοξώντας να πάρει στον Παναθηναϊκό τον σπουδαίο Ουρουγουανό (και πολιγραφημένο Ισπανό απ’ το 1958) Χοσέ Σάντα Μαρία (τέσσερις φορές πρωταθλητής Ευρώπης με τη "βασίλισσα"), ο οποίος είχε αναλάβει απ’ το 1968 την ομάδα Νέων και την Ολυμπιακή Ομάδα της Ισπανίας.
Ο Κίτσιος κάλεσε τον γενικό γραμματέα της Ρεάλ, Ογκουστίν Ντομίνγκες, ο οποίος του ζήτησε μία μέρα προθεσμία. Την επομένη όταν τον κάλεσε δεν πήρε την απάντηση που περίμενε. "Ο Χοσέ δεν θέλει να φύγει απ’ την Ισπανία γιατί έχει 5 παιδιά και είναι πολύ ευχαριστημένος στην Εθνική Νέων".
Η αμέσως επόμενη... ατάκα του Ντομίνγκες προς τον Κίτσιο, ωστόσο, ήταν εκείνη που άλλαξε την Ιστορία: "Έχω δίπλα μου τον Φέρεντς Πούσκας, τον θέλεις στον Παναθηναϊκό;".
"Θέλει να έρθει;" αποκρίθηκε ο Κίτσιος, με τον Πούσκας να απαντάει μέσω του Ντομίνγκες: "Έρχομαι αν ο Παναθηναϊκός είναι πρωταθλητής στην Ελλάδα".
Η καταφατική απάντηση του Έλληνα παράγοντα, οδήγησε στο κλείσιμο των αεροπορικών εισιτηρίων και στις 2 Ιουνίου 1970 ο Φέρεντς Πούσκας ήταν στην Αθήνα. Στις 2 Ιουνίου, ακριβώς 365 μέρες πριν τον τελικό του Γουέμπλεϊ.
Μικρές ιστορίες στο δρόμο προς τον τελικό του Λονδίνου
Το "δώρο" του Μπιλ Σάνκλι
Πριν από το πρώτο ματς με την Έβερτον, η αγγλική ομάδα αντιμετώπισε απ’ την αρχή με τεράστιο "τουπέ" τον Παναθηναϊκό. Οι πράσινοι έμειναν για τρεις μέρες στο Λονδίνο πριν από το ματς κι όταν έφτασαν στο Λίβερπουλ, οι "εφοπλιστές" τους παραχώρησαν ένα γήπεδο για προπονήσεις στο Σάουθπορτ, 22 χιλιόμετρα έξω από την πόλη.
Εκεί... επενέβη ο θρυλικός Μπιλ Σάνκλι. Ο προπονητής της Λίβερπουλ που απεχθανόταν την Έβερτον και τον προπονητή της Χάρι Κάτερικ, παραχώρησε το βοηθητικό γήπεδο του Anfield στον Παναθηναϊκό, προκειμένου να προπονηθεί εκεί!
Μάλιστα, επισκέφθηκε τους πράσινους στην τελευταία τους προπόνηση, δίνοντας -σύμφωνα με τις αναφορές της εποχής- scouting report στον Πούσκας. Δημοσιοποίησε μάλιστα την ευχή του για πρόκριση του Παναθηναϊκού, την ώρα που ένας οπαδός της Λίβερπουλ προσέφερε έναν δίσκο με τον ύμνο των reds στους ανθρώπους του τριφυλλιού, με την παράκληση να παίξει στο γήπεδο του Παναθηναϊκού πριν τη σέντρα της ρεβάνς!
Με τη σημαία του Παναθηναϊκού
Εκείνη τη σεζόν (κυριολεκτικά) όλη η Ελλάδα ζούσε στο ρυθμό του Γουέμπλεϊ. Κι όχι μόνο οι φίλοι του Παναθηναϊκού, αλλά και οι αντίπαλοι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Κώστας Θανόπουλος, τότε αντιπρόεδρος του Ολυμπιακού –που διετέλεσε τα επόμενα χρόνια και πρόεδρος των "ερυθρόλευκων"- εμφανίστηκε στις εξέδρες του θρυλικού γηπέδου του Λονδίνου με σημαία του Παναθηναϊκού. Άλλα ήθη κι άλλες εποχές πολύ πιο όμορφες...
Η επιδημία χολέρας στην Μπρατισλάβα!
Η παραμονή της ρεβάνς με τη Σλόβαν στην Μπρατισλάβα ήταν λίγο... επεισοδιακή. Αρχικά είχε βγει μία φήμη πως ο Πούσκας δεν θα ταξίδευε στην Τσεχοσλοβακία ως χώρα του τέως ανατολικού μπλοκ, υπό το φόβο σύλληψής του, εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο είχε φύγει απ’ την Ουγγαρία πριν χρόνια.
Κάτι τέτοιο όμως δεν έγινε. Ο Πούσκας πήγε κανονικά στην Τσεχοσλοβακία ("δεν φοβάμαι κανέναν τους" είχε πει χαρακτηριστικά), όμως για λόγους ασφαλείας όλη η αποστολή του Παναθηναϊκού έμεινε στη Βιέννη. Όχι μόνο για να μην συμβεί τίποτα περίεργο με τον "καλπάζοντα συνταγματάρχη", αλλά κυρίως διότι εκείνη την περίοδο η Ανατολική Ευρώπη υπέφερε από επιδημία χολέρας.
Ο Παναθηναϊκός (με τους παίκτες εμβολιασμένους και με μάσκες στα πρόσωπα) πήγε στην Μπρατισλάβα, σφράγισε την πρόκριση κι έφυγε μέσα σε λίγες ώρες, ενώ μετά το ματς εκατοντάδες οπαδοί της Σλόβαν περίμεναν έξω απ’ το γήπεδο τον Πούσκας για να τον αποθεώσουν.
Το πριμ του Γουλανδρή
Όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν πολλά σενάρια για το περίφημο πριμ του τότε γενικού αρχηγού (και μετέπειτα προέδρου) του Ολυμπιακού Νίκου Γουλανδρή προς τους παίκτες του Παναθηναϊκού, μετά την πρόκρισή τους επί της Έβερτον στις 24 Μαρτίου 1971.
Στα μπουζούκια, μετά τη μεγάλη πρόκριση των πράσινων ο μεγάλος παράγοντας των ερυθρόλευκων έβαλε στην τσέπη του Μίμη Δομάζου μία επιταγή με το ποσό των 225.000 δραχμών (τεράστιο ποσό για την εποχή) για να μοιραστεί σε όλη την ομάδα.
Τέσσερις μέρες μετά (28/03/1971) ο Παναθηναϊκός αντιμετώπισε τον Ολυμπιακό στη Λεωφόρο σε ένα ματς που σημαδεύτηκε από πολύ μεγάλη ένταση και διαμαρτυρίες απ’ την πλευρά του Νίκου Γουλανδρή. Την επομένη, η διοίκηση του Παναθηναϊκού σε ανακοίνωσή της γνωστοποίησε πως δεν έκανε αποδεκτό το πριμ του ερυθρόλευκου παράγοντα και του επέστρεψε τα χρήματα.
"Το Δ.Σ. και οι ποδοσφαιρισταί του Παναθηναϊκού Α.Ο. επιστρέφουν αμφοτέρας τας επιταγάς, αίτινες εδόθησαν υπό του γενικού αρχηγού του Ολυμπιακού κ. Ν. Γουλανδρή, επί τη προκρισει του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης, λόγω της ύπ’ αυτού επιδειχθείσης αναρμόστου συμπεριφοράς κατά την διάρκειαν του αγώνα ΠΑΟ-Ολυμπιακός της 28ης τρέχοντος" ανέφερε χαρακτηριστικά η τότε ανακοίνωση...
Οι "κατάσκοποι" των Ολλανδών
Τις ημέρες πριν από τον τελικό του Γουέμπλεϊ στο ξενοδοχείο που είχε κλείσει ο Παναθηναϊκός στο Λονδίνο, διέμεναν -σε διαφορετικό όροφο- οι γυναίκες και οι σύντροφοι των ποδοσφαιριστών του Άγιαξ.
Οι πράσινοι είχαν εκνευριστεί πολύ με το όλο θέμα, θεωρώντας πως είχε γίνει επίτηδες απ’ την πλευρά των Ολλανδών για "κατασκοπία". Και είχαν δώσει οδηγίες σε παίκτες και μέλη του τιμ, να φεύγουν αμέσως από τους χώρους του ξενοδοχείου όπου έβλεπαν τις Ολλανδέζες.
Ο τραυματίας Αντωνιάδης
Ελάχιστοι το γνωρίζουν μέχρι τις ημέρες μας πως ο Αντώνης Αντωνιάδης αγωνίστηκε με μυϊκό πρόβλημα στον τελικό του Γουέμπλεϊ, το οποίο είχε προκύψει σε μία προπόνηση περίπου ένα δεκαήμερο νωρίτερα.
Επί μέρες όλος ο Παναθηναϊκός είχε πέσει πάνω του για να ξεπεράσει το πρόβλημα κι εντέλει έφτασε σε ένα επίπεδο ετοιμότητας 50%-60%. Δεν ήταν, ωστόσο, απολύτως καλά.
Κι όπως λένε και σήμερα τα μέλη εκείνης της ομάδας, αν ο "ψηλός" ήταν στο 100% στον τελικό θα είχε σκοράρει σίγουρα στην καθοριστική ευκαιρία του 19’ (με το σκορ στο 1-0 υπέρ του Άγιαξ) και ίσως η ιστορία να είχε γραφτεί διαφορετικά...
Photo Credits: © ACTION IMAGES/EUROKINISSI
Αρχισυνταξία: Θέμης Καίσαρης
Art Director: Κωνσταντίνος Μπαντούνας
Video Production: Χρήστος Πανάγος, Νικήτας Βλαβιανός, Μπόρις Άντσεβ
Audio Production: Νίκος Φαφαλιός, Γιάννης Βασιλειάδης
Διεύθυνση οπτικοακουστικών παραγωγών: Παντελής Διαμαντόπουλος
Τεχνικός προϊστάμενος: Σώζων Ηρειώτης