Ο Μιχάλης Κασάπης έζησε χίλιες ποδοσφαιρικές ζωές
Η διαδρομή από την Αθήνα προς τον Αλίαρτο είναι μία απέραντη ευθεία. Κάποιος θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει από μονότονη έως και κουραστική. Δηλαδή, καμία σχέση με τον άνθρωπο για τον οποίο κάναμε το ταξίδι στην κωμόπολη της Βοιωτίας. Ο Μιχάλης Κασάπης δεν είναι ούτε κουραστικός, ούτε μονότονος. Κάθε άλλο.
Αποστολή στη Βοιωτία: Ηλίας Καλλονάς
Είναι ένας άνθρωπος με πηγαίο χιούμορ, ξεχωριστό χαρακτήρα και ξεκάθαρες απόψεις. Ποτέ δεν του άρεσαν τα φώτα της δημοσιότητας. Πάντα προτιμούσε την "ησυχία" του. Το ίδιο ίσχυσε κι όταν σταμάτησε το ποδόσφαιρο. Συνέχισε να κάνει μία ήρεμη ζωή, καθώς δεν ήθελε να είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος. "Δεν μου αρέσει να δίνω συνεντεύξεις. Ποτέ δεν μου άρεσε. Ούτε όταν ήμουν παίκτης", εξομολογείται στο SPORT24.
Παρ' όλα αυτά, αποφάσισε να κάνει μία εξαίρεση, καθώς ένιωσε πως ήταν η κατάλληλη στιγμή να βάλει κάποια πράγματα στη θέση τους. Να καταθέσει την άποψή του για την αγαπημένη του ΑΕΚ, να κάνει μία αναδρομή στην πλούσια καριέρα του, αλλά και να αποκαλύψει ανέκδοτες ιστορίες με ιδιαίτερους ή/και ξεχωριστούς πρωταγωνιστές. Να αναφερθεί στα σωστά και τα λάθη του. Σε αυτά και αυτούς που καθόρισαν την πορεία του.
Από τον Δημήτρη Μελισσανίδη και τον Ντούσαν Μπάγεβιτς μέχρι τον Ντέμη Νικολαΐδη και τον Βασίλη Τσιάρτα. Κι από τη συμμετοχή στη Μικτή Κόσμου και την τιμωρία 23 αγωνιστικών μέχρι το ταξίδι στο Βελιγράδι και την Mercedes Cabrio του Μάκη Ψωμιάδη.
Από το Δημοτικό Στάδιο Αλιάρτου, έδρα του τοπικού Παναλίαρτου, στον οποίο είναι προπονητής τα τελευταία χρόνια, ο Μιχάλης Κασάπης εξιστορεί τη ζωή και την καριέρα του.
Όλοι και όλα είναι εδώ.
Ο Μιχάλης Κασάπης με τον δημοσιογράφο του SPORT24, Ηλία Καλλονά
Ο Μιχάλης Κασάπης με τον δημοσιογράφο του SPORT24, Ηλία Καλλονά
Μεγάλωσα σε ένα μικρό χωριό της Βοιωτίας, το Πλατανάκι που είχε 200-250 κατοίκους. Απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου, ήμουν με μία μπάλα στα πόδια. Στα 13 μου πήγα σε ένα διπλανό χωριό, το Μουρίκι, το οποίο είχε ποδοσφαιρική ομάδα, εν αντιθέσει με το δικό μου. Έτσι άρχισε το ποδοσφαιρικό ταξίδι μου.
Υπήρχαν φορές που πήγαινα με τα πόδια μία απόσταση 7 χιλιομέτρων. Αλλά δεν με ενδιέφερε η κούραση διότι εμένα ο στόχος μου ήταν να κάνω προπόνηση.
Αγωνίστηκα για μία χρονιά στο Μουρίκι και στη συνέχεια με ζήτησε η Δάφνη Ερυθρών, η οποία αγωνιζόταν Α’ τοπικό. Μία από τις καλύτερες ομάδες στη Βοιωτία, με έναν εξαιρετικό προπονητή, τον Μελέτη Σοφό, ο οποίος ήταν εκείνος που μου έβαλε τις βάσεις για να γίνω ένας καλός ποδοσφαιριστής. Εκείνη την εποχή αγωνιζόμουν ως αριστερός εξτρέμ.
Περίπου, λοιπόν, στα 16 έρχεται ο Λεβαδειακός και με ζητάει από τη Δάφνη Ερυθρών για την ερασιτεχνική ομάδα του. Ωστόσο, τα χρήματα που ήθελε η Δάφνη ήταν πολλά και ο πρόεδρος –τότε- του Λεβαδειακού, Μιχάλης Σκλαπάνης δεν μπορούσε να καλύψει τις απαιτήσεις τους.
Θυμάμαι πως ήμουν μαζί με τον πατέρα και τον γαμπρό μου και είχα βάλει τα κλάματα. Γυρνάει, λοιπόν, ο αείμνηστος Σκλαπάνης και λέει στον πατέρα μου: "Μην ανησυχείς, ο μικρός θα έρθει σε εμένα. Εγώ θα τον πάρω. Είτε έτσι είτε αλλιώς".
Έτσι κι έγινε. Ξεκινάω ως ημιεπαγγελματίας και το καλοκαίρι του 1988 μού τηλεφωνεί ο Τέλης Μπατάκης και μου λέει: "Μιχάλη, ετοιμάσου, βγες στην αερογέφυρα της Θήβας, έρχεσαι προετοιμασία με την πρώτη ομάδα". Σκέψου πως έφυγα με μία τσάντα από το σπίτι και η προετοιμασία γινόταν στη Γερμανία.
Ήμουν μικρός και αδύνατος, αλλά είχα θέληση και τσαγανό. Είχα, επίσης, εξαιρετικούς συμπαίκτες. Τον Ηλία Αρμόδωρο, τον Τάκη Λεμονή, τον Δήμο Κάβουρα, τον Κώστα Τσάνα, τον Γιάννη Βονόρτα, τον Χόρχε Μπάριος. Παίκτες με σπουδαία καριέρα πίσω τους.
Έκανα, λοιπόν, ντεμπούτο στην Α’ Εθνική σε ηλικία 17 ετών κόντρα στον Ηρακλή. Ξέρεις ποιον παίκτη έπρεπε να μαρκάρω; Τον μεγάλο Βασίλη Χατζηπαναγή.
Η αλήθεια είναι πως τα πήγα καλά, αλλά ο Χατζηπαναγής ήταν τότε στα τελειώματά του. Είχα απέναντί μου ένα ιερό τέρας του ελληνικού ποδοσφαίρου κι ο ενθουσιασμός μου ήταν τεράστιος.
Όπως σου προείπα, άρχισα ως αριστερός εξτρέμ, στη συνέχεια γύρισα πιο πίσω και ο Τέλης Μπατάκης ήταν εκείνος που με έκανε ένα σύγχρονο φουλ μπακ.
Το καλοκαίρι του 1993, ύστερα από μία πενταετία στον Λεβαδειακό, έρχεται η πρόταση της ΑΕΚ. Ο Μπάγεβιτς και ο Ραβούσης με είδαν σε μία αναμέτρηση και απευθείας ζήτησαν την απόκτησή μου. Τότε, όταν γίνονταν οι συζητήσεις μεταξύ του Λεβαδειακού και της ΑΕΚ, ήμουν στους Μεσογειακούς Αγώνες με την Εθνική ομάδα στη Γαλλία.
Θυμάμαι ότι με πήρε τηλέφωνο ο Νίκος Στράτος και μου λέει: "Τα έχουμε βρει με τον πρόεδρό σου και θα έρθεις στην ΑΕΚ. Όταν επιστρέψεις από τη Γαλλία θα έρθεις στην Αθήνα, θα σε περιμένει άνθρωπος της ομάδας στο αεροδρόμιο και θα σε πάει στο ξενοδοχείο".
Ήμουν μόλις 21 ετών, ένα χωριατόπαιδο και δεν είχα ιδέα από την Αθήνα. Με πηγαίνουν, λοιπόν, σε ένα ξενοδοχείο στα Πατήσια και την επόμενη ημέρα πάω στα γραφεία της ομάδας για να υπογράψω το συμβόλαιό μου. Ήταν παρόντες τόσο ο πρόεδρος του Λεβαδειακού, Μιχάλης Σκλαπάνης όσο κι ο πρόεδρος της ΑΕΚ, Δημήτρης Μελισσανίδης.
Θυμάμαι πως είχε γυρίσει ο Μελισσανίδης στον Σκλαπάνη και του είχε πει: "Θα παίξει μπάλα ο μικρός; Δεν το βλέπω". Ο Σκλαπάνης ήταν σίγουρος για εμένα και του απάντησε: "Πρόεδρε, θα δεις".
Εκείνοι που με ήθελαν πραγματικά πολύ ήταν ο Μπάγεβιτς και ο Ραβούσης. Αρχικά ήταν να κλείσω ως πακέτο με τον Τάκη Γκώνια στον Ολυμπιακό, αλλά τα χρήματα που έδιναν για εμένα ήταν λίγα και έτσι ο Σκλαπάνης αποφάσισε να δώσει μόνο τον Γκώνια. Τότε εμφανίστηκε η ΑΕΚ και έκανε κίνηση. Για εμένα ήταν τεράστια χαρά επειδή ήμουν από μικρός ΑΕΚτζής.
Με είχε κάνει ΑΕΚ η κυρία Βούλα, η οποία ερχόταν κάθε Σάββατο στο Πλατανάκι και ήταν άρρωστη… ΑΕΚτζού. Όταν με είδε με την μπάλα μού είπε: "εσένα θα σε κάνω ΑΕΚτζή" και μου έφερε μία φανέλα της ΑΕΚ. Από τότε δεν την έβγαλα ποτέ. Ούτε στη μητέρα μου δεν την έδινα για να την πλύνει (σ.σ. γέλια).
Για εμένα, λοιπόν, δεν υπήρχε το δίλημμα "ΑΕΚ ή Ολυμπιακός". Εγώ ήθελα να πάω στην ΑΕΚ.
Τελειώνει, λοιπόν, το τυπικό της μεταγραφής και την επόμενη ημέρα πάω για προπόνηση. Μόλις φτάνω, ζητάει να με δει ο Μπάγεβιτς. Εγώ εμφανώς αγχωμένος, τον κοίταζα με δέος. Ίδρωνα, ξεΐδρωνα. "Τι έχεις μικρέ;", μου λέει. "Τίποτα μίστερ, απλά είμαι λίγο τρακαρισμένος". "Πήγαινε να αλλάξεις και θα τα πούμε μετά τότε", μου απαντά.
Ανοίγω, λοιπόν, την πόρτα των αποδυτηρίων και τι να δω; Οικονομόπουλος, Μανωλάς, Μητρόπουλος, Ατματσίδης, Τσιάρτας, Καραγιάννης, Δημητριάδης. Παίκτες που μέχρι πριν από λίγα χρόνια τους έπαιζα στα χαρτάκια, ξαφνικά τους είχα μπροστά μου και ήταν συμπαίκτες μου. "Ρε μικρέ, ποιος είσαι εσύ", μου λένε. "Παίκτης της ομάδας", τους απαντώ (σ.σ. γέλια). Ετοιμάζομαι, ντύνομαι και βγαίνουμε έξω για προπόνηση. Τότε είχαν μαζευτεί 150-200 οπαδοί της ΑΕΚ και φώναζαν συνθήματα. Εντυπωσιακές εικόνες και στιγμές.
Λίγες ημέρες αργότερα, φύγαμε για προετοιμασία και παίξαμε ένα φιλικό με τη Μόναχο 1860. Έβρεχε καταρρακτωδώς, είχε γεμίσει λάσπες όλο το γήπεδο, ενώ δεν έλειψαν και οι "μανούρες" μεταξύ των παικτών. Εγώ ήμουν αρχικά στον πάγκο, αναπληρωματικός. Όμως, σε κάποια φάση λέει ο Μπάγεβιτς στον Ραβούση να με φωνάξει για να ετοιμαστώ να μπω μέσα.
"Τι; Θα μπει ο μικρός σε τέτοιο γήπεδο", του λέει ο Ραβούσης. "Ρε βάλε μέσα τον μικρό να δούμε τι ψάρια πιάνει", του απαντά ο Μπάγεβιτς. Περνάω, λοιπόν, ως αλλαγή και από τότε δεν ξαναβγήκα από την ομάδα. Ο Μπάγεβιτς γενικά δεν χρησιμοποιούσε άμεσα τους πιτσιρικάδες. Τους έδινε χρόνο μέχρι να βεβαιωθεί ότι βρίσκονται στο επιθυμητό επίπεδο. Στην περίπτωσή μου, όμως, με έριξε απευθείας στα βαθιά.
Στα μάτια μου, ο Μπάγεβιτς ήταν θεός. Κι ακόμα είναι. Για εμένα, θα έπρεπε να βρίσκεται ακόμα και σήμερα στα αποδυτήρια της ΑΕΚ.
Γιατί; Διότι είναι ΑΕΚτζής, ξέρει την ομάδα, εμπνέει σεβασμό και μπορεί να προσφέρει πολλά. Ακόμα και το διάστημα που ήμουν σκάουτ στην ΑΕΚ, τον προσφωνούσα "μίστερ". Κι εκείνος είχε πάντα τον τρόπο να σου φτιάχνει τη διάθεση, χωρίς καραγκιοζιλίκια. Να ξέρεις ότι ο Μπάγεβιτς είναι μεγάλος πλακατζής, αλλά ήξερε πότε να κάνει πλάκα. Έβαζε όρια κι αυτό είναι σημαντικό. Τέτοιοι άνθρωποι χρειάζονται στο ποδόσφαιρο και πιο ειδικά στην ΑΕΚ.
Και σε αγωνιστικό επίπεδο, εκείνη η ΑΕΚ του Μπάγεβιτς έπαιζε ένα ποδόσφαιρο πολύ μπροστά από την εποχή της. Είχε αυτοματισμούς, αλληλοκαλύψεις, εξαιρετικές συνεργασίες. Ήμασταν η πρώτη ομάδα που έπαιξε 3-5-2, με φουλ μπακ. Ο Μπάγεβιτς μας έλεγε: "Θέλω να μου κάνετε αυτά τα τρία πράγματα. Κάντε τα τρία και κάντε και δύο δικά σας". Έτσι μας απελευθέρωνε. Θυμάμαι πως υπήρχαν αγώνες που μπορεί να χάναμε στο ημίχρονο 2-0 από υποδεέστερες ομάδες, αλλά όταν μπαίναμε στα αποδυτήρια δεν υπήρχε ούτε ένας που να μην πίστευε ότι δεν θα ανατρέψουμε το σκορ.
Βγαίναμε, λοιπόν, στο δεύτερο μέρος και ρίχναμε πέντε γκολ. Υπήρχε τεράστια αυτοπεποίθηση κι αυτό είχε την σφραγίδα του Μπάγεβιτς. Ήταν, επίσης, σημαντικό πως είχε στο πλευρό του τον Πέτρο Ραβούση, ο οποίος ήταν ο ιδανικός συνεργάτης και σε πολλά κομμάτια συμπλήρωνε ο ένας τον άλλον. Πλέον είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρεις τέτοιους συνεργάτες. Διότι οι περισσότεροι θέλουν να γίνουν πρώτοι στη θέση του πρώτου.
Γενικότερα, πάντως, οι συνεργάτες που είχε τότε ο Μπάγεβιτς ήταν όλοι ένας κι ένας. Από τον γυμναστή, Δημήτρη Μπουρουτζίκα μέχρι τον Νίκο Πανταζή (σ.σ. φυσικοθεραπευτής) και τον Λάκη Νικολάου (σ.σ. επικεφαλής ιατρικού τιμ).
Ήμασταν, γενικά, μία οικογένεια. Συζητούσαμε τα προβλήματά μας και προσπαθούσαμε να τα λύσουμε αρμονικά. Δεν είναι όπως τώρα που δεν μιλάει ο ένας στον άλλον διότι τα βλέπουν όλα πολύ επαγγελματικά. Βέβαια, έχει αλλάξει και το ποδόσφαιρο, οπότε είναι λογικό να υπάρχει πιο έντονο το επαγγελματικό στοιχείο.
Ο αγώνας με τη Μικτή Κόσμου και η συνάντηση με τον Κρόιφ
Θυμάμαι πως ήταν Νοέμβριος του 1995 και παίζαμε ένα παιχνίδι στην Τούμπα, όπου επικρατήσαμε εύκολα 3-1 του ΠΑΟΚ. Όταν τελείωσε το παιχνίδι με φωνάζει ο Μπάγεβιτς και μου λέει: "Μιχάλη, αύριο θα φύγεις θα πας στην Ισπανία".
"Τι να κάνω στην Ισπανία; Με πούλησες σε καμία ομάδα και δεν το ξέρω;", του λέω.
Και με ενημερώνει ότι τον πήρε τηλέφωνο ο Κρόιφ και ήθελε έναν ποδοσφαιριστή από την ΑΕΚ για να αγωνιστεί στο φιλικό παιχνίδι της Μικτής Κόσμου στο Καμπ Νόου και ότι επέλεξε εμένα. Εγώ τον ευχαρίστησα, αλλά να σου πω την αλήθεια στην αρχή δεν το πίστεψα. Λέω, πλάκα θα μου κάνει. Τελικά, όντως, ταξίδεψα την επόμενη ημέρα για τη Βαρκελώνη μαζί με τον Αγγελική Αρκάδη επειδή δεν γνώριζα καλά αγγλικά και έπρεπε να έχω κάποιον για να συνεννοηθώ.
Όταν έφτασα στο ξενοδοχείο και είδα με ποιους ποδοσφαιριστές ήμουν μαζί στο τραπέζι έπαθα πλάκα. Στόιτσκοφ, Πετρέσκου μεταξύ άλλων. Καλά, δεν συζητώ πώς ένιωσα όταν είδα τον Γιόχαν Κρόιφ στα αποδυτήρια. Ακόμα και τώρα που το λέω, μου σηκώνεται η τρίχα.
Δεν μπορούσα να μιλήσω. Απλά τον άκουγα. Και το καλύτερο; Με έβαλε βασικό στο πρώτο μέρος ως αμυντικό χαφ. Εγώ έπαιζα αριστερό μπακ, αλλά μικρή σημασία είχε. Ειδικά όταν έχεις αντιπάλους όπως ο Ρομάριο που μέχρι πριν από λίγα χρόνια τον έβλεπα μόνο στην τηλεόραση.
Όταν τελείωσε ο αγώνας, ο Κρόιφ μας μάζεψε και μας έδωσε συγχαρητήρια, ενώ γύρισε στην Αρκάδη και τη ρώτησε για εμένα: "Ο μικρός ποιον έχει μάνατζερ;". Εγώ δεν είχα τότε μάνατζερ. Αν είχα, ίσως να γινόταν μία άλλη συζήτηση. Αλλά τελικά μείναμε μόνο στην ερώτηση.
Άλλες εποχές, πιο αγνές. Σε εκείνο τον αγώνα το Καμπ Νόου είχε 110.000 κόσμο και κάθε φορά που ακουμπούσε την μπάλα ο Στόιτσκοφ γινόταν χαμός. Τρομερές στιγμές πραγματικά.
Η αποχώρηση του Μπάγεβιτς από την ΑΕΚ
Εκείνη την περίοδο υπήρχε ένα θέμα μεταξύ του Μπάγεβιτς και του συγχωρεμένου, Μιχάλη Τροχανά. Δεν μπόρεσαν να το λύσουν, αλλά θεωρώ πως ποτέ δεν μάθαμε τους πραγματικούς λόγους που έφυγε ο Μπάγεβιτς από την ΑΕΚ. Παρά το γεγονός ότι έχουν ακουστεί πολλά, εγώ πιστεύω ότι έφυγε γι’ άλλους λόγους που δεν τους έχει αναφέρει καν.
O Μπάγεβιτς εκείνη την εποχή είχε πάει σε έναν άλλον πρόεδρο, ο οποίος έχει φύγει από τη ζωή, και του είχε πει: "Αν αναλάβεις εσύ, εγώ μένω τσάμπα".
Τελικά δεν μπόρεσε να αναλάβει την ομάδα και έτσι αποχώρησε ο Μπάγεβιτς. Η φυγή του Μπάγεβιτς έκανε κακό σε εμάς. Όχι την πρώτη σεζόν, αλλά σίγουρα τη δεύτερη και την τρίτη… παραδώσαμε πνεύμα. Το πρώτο διάστημα η ομάδα συνέχισε να έχει καλά αποτελέσματα, αλλά έλειπε πλέον το οικογενειακό κλίμα. Έφυγαν κάποιοι παίκτες, ήρθαν κάποιοι άλλοι που δεν βοήθησαν και έτσι η κατάσταση έγινε δύσκολη, σε συνδυασμό και με τα προβλήματα σε διοικητικό επίπεδο.
Μπορεί τόσο η ENIC όσο και η NETMED να ξόδεψαν δισεκατομμύρια δραχμές, αλλά η ΑΕΚ δεν είχε ούτε τα απλά. Δηλαδή ένα Προπονητικό Κέντρο. Πηγαίναμε στους Θρακομακεδόνες και τα πόδια μας βούλιαζαν μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Κι όμως, ήμασταν αναγκασμένοι να κάνουμε προπόνηση σε τέτοια γήπεδα.
Θυμάμαι, επίσης, επί Ψωμιάδη μας είχαν κόψει μέχρι και το νερό και δεν μπορούσαμε να κάνουμε ούτε μπάνιο. Τραγικά πράγματα. Κι όμως, πέρασαν τόσα χρήματα από την ομάδα και παρ’ όλα αυτά δεν κατέστη δυνατό να γίνουν ούτε βασικά πράγματα.
Γι’ αυτό το λόγο, θεωρώ πως όλα όσα γίνονται αυτό το διάστημα είναι σημαντικά για την ΑΕΚ. Υπάρχει ένα σύγχρονο Προπονητικό Κέντρο, ενώ ο Δημήτρης Μελισσανίδης ετοιμάζει επίσης ένα γήπεδο-κόσμημα, το οποίο θα παίξει καθοριστικό ρόλο προκειμένου να έρθουν ξανά οι τίτλοι και οι επιτυχίες τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.
Και το σημαντικότερο, ο κόσμος της ΑΕΚ να γευτεί και πάλι χαρές. Διότι η ΑΕΚ, χωρίς τον κόσμο της, δεν είναι τίποτα. Θυμάμαι, ακόμα κι όταν έπαιζα εγώ, σε όλα τα γήπεδα υπήρχαν 150-200 τρελοί που στήριζαν την ομάδα και στις δύσκολες στιγμές. Είναι εκείνοι που δεν την έχουν παρατήσει ποτέ και αποτελούν τη μεγάλη δύναμή της.
Με τον Μπάγεβιτς υπήρχε και υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός και αγάπη. Ποτέ, όμως, σε αγωνιστικό επίπεδο δεν μου έκανε κάποια χάρη. Εγώ πάντα έδινα τον καλύτερο εαυτό μου. Αν μου έλεγε ο προπονητής να κάνω δύο πράγματα, εγώ έκανα κι άλλα τρία από μόνος μου.
Εκείνη την εποχή στο ελληνικό πρωτάθλημα υπήρχαν δύο μπακ που ήξεραν να παίζουν σωστά το 3-5-2. Εγώ στην ΑΕΚ και ο Αποστολάκης στον Παναθηναϊκό. Όταν παίζαμε αντίπαλοι ανεβοκατεβαίναμε όλη την πλευρά.
Η αλήθεια είναι πως το καλοκαίρι του ’96, όταν έφυγε ο Μπάγεβιτς, μού έγινε πρόταση από τον Ολυμπιακό. Όχι από τον Μπάγεβιτς, αλλά από ανθρώπους της ομάδας. Ο Μπάγεβιτς δεν υπήρχε περίπτωση να κάνει κάτι τέτοιο. Προφανώς και θα ζήτησε 2-3 παίκτες από την ΑΕΚ, αλλά ως εκεί. Μέσα σε αυτούς που ζήτησε, ήμουν κι εγώ.
Με πλησίασαν και μου είπαν: "Βάζουμε έναν άσο σε μία επιταγή και βάλε εσύ το υπόλοιπο ποσό". Δεν το σκέφτηκα καν.
Δεν πούλησα, ούτε πρόκειται να πουλήσω ΑΕΚοφροσύνη. Εγώ αγαπάω την ΑΕΚ. Αυτά που έμαθα στην ΑΕΚ και πήρα από την ΑΕΚ ήταν πάρα πολλά. Έδωσα και πήρα. Κι αυτά είναι που μένουν στο τέλος της ημέρας. Τώρα, αν έκανα ή δεν έκανα καλά που δεν πήγα στον Ολυμπιακό, δεν με απασχολεί καθόλου.
Γιατί; Διότι δεν υπήρχε περίπτωση να πάω στον Ολυμπιακό. Όσα χρήματα κι αν μου έδιναν, δεν θα έφευγα.
Προτιμούσα χίλιες φορές να πάω στο εξωτερικό, όπου υπήρχαν και κάποιες προτάσεις. Μάλιστα, όταν ήμουν τιμωρημένους με τις 23 αγωνιστικές, είχε έρθει η Μονακό και με ζήτησε, αλλά η ΑΕΚ ήθελε πολλά χρήματα για να με παραχωρήσει κι έτσι δεν προχώρησε η μεταγραφή. Είχα πει συγκεκριμένα στον Πέτρο Στάθη: "Από το να κάθομαι χωρίς να παίζω για έξι μήνες, καλύτερα δώσε με δανεικό και βάλε μία οψιόν αγοράς". Δεν το δέχθηκε ο Στάθης και έτσι έμεινα στην ΑΕΚ.
Επίσης, στην αρχή εκείνης της χρονιάς είχε έρθει η Σέλτικ και είχε κάνει πρόταση, αλλά και πάλι απάντησαν αρνητικά από την ΑΕΚ. Τους λόγους τους γνωρίζει η ΑΕΚ. Εγώ είχα συμβόλαιο και έπρεπε να το τιμήσω. Αν δεν συμφωνούσε η ΑΕΚ, δεν μπορούσα να πάω πουθενά. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν ξενέρωσα που έμεινα στην ΑΕΚ. Κάθε άλλο. Ήμουν πάντα εκεί για να δίνω τον καλύτερο εαυτό μου.
Η ΑΕΚ ήταν και είναι η δεύτερη οικογένειά μου. Όταν γκρεμίστηκε το γήπεδο έκλαψα διότι ήταν το μέρος που περνούσα τις περισσότερες ώρες της ζωής μου. Επαναλαμβάνω, είμαι ταυτισμένος με την ΑΕΚ. Και στο τοπικό να παίξει, πάλι δίπλα της θα είμαι.
Όπως το ίδιο ισχύει και για άλλα παιδιά εκείνης της γενιάς. Θα είμαστε για πάντα στρατιώτες της ΑΕΚ.
Το ιστορικό ταξίδι στο Βελιγράδι
Το ταξίδι στο Βελιγράδι εν μέσω πολέμου είναι σίγουρα μία από τις σημαντικότερες στιγμές όχι μόνο της καριέρας μου, αλλά και της ζωής μου. Όταν μας το πρότεινε ο κ. Μελισσανίδης είπαμε όλοι "ναι" με μεγάλο ενθουσιασμό, αλλά στην πραγματικότητα δεν καταλαβαίναμε τι πηγαίναμε να κάνουμε.
Ξέρεις πότε το καταλάβαμε; Όταν φτάσαμε στο Βελιγράδι και είδαμε το σκηνικό του πολέμου. Τα συντρίμμια, τα πολεμικά αεροπλάνα, τα βομβαρδισμένα τοπία.
Και το αποκορύφωμα ήταν όταν αναγκαστήκαμε να διακόψουμε νωρίτερα το φιλικό με την Παρτίζαν επειδή ήχησαν οι σειρήνες.
Θυμάμαι ότι μας είπαν: "Πρέπει να φύγετε γρήγορα επειδή δεν μπορούμε να εγγυηθούμε για την ασφάλειά σας". Εκείνη την στιγμή συνειδητοποιήσαμε σε απόλυτο βαθμό την κατάσταση. Ο κόσμος έτρεχε να γλιτώσει από την ασχήμια του πολέμου και εμείς μπήκαμε άμεσα στο πούλμαν και αποχωρήσαμε από το γήπεδο.
Πάντως και τώρα, αν μου το πρότειναν, θα ξαναπήγαινα δίχως δεύτερη σκέψη. Λάβαμε τεράστια αγάπη από τους Σέρβους και συμβάλαμε κι εμείς στο αντιπολεμικό μήνυμα. Είναι κάτι που θεωρώ πως δεν πρόκειται να ξαναγίνει. Τρελοί δεν υπάρχουν πολλοί.
Το επεισοδιακό ντέρμπι με τον Ολυμπιακό και η τιμωρία των 23 αγωνιστικών
Εκείνο το ντέρμπι, τον Νοέμβριο του 1999, μεταξύ της ΑΕΚ και του Ολυμπιακού, διεξήχθη κεκλεισμένων των θυρών. Ο Δημητρόπουλος μάς έσφαξε. Ξεκάθαρα πράγματα. Είναι η μοναδική αναμέτρηση που ο Σωκράτης Κόκκαλης ήρθε στο γήπεδο για 10 λεπτά και έφυγε. Είδε τις κόκκινες κάρτες, τις φασαρίες και στη συνέχεια αποχώρησε με τη συνοδεία των ανθρώπων της ασφαλείας του.
Μετά από τόσα χρόνια σού παραδέχομαι ότι όντως προσπάθησα να χτυπήσω τον Δημητρόπουλο. Αλλά δεν τον χτύπησα. Εκείνος, όμως, έγραψε στο φύλλο αγώνας ότι "ο αρχηγός της ΑΕΚ, Μιχάλης Κασάπης με χτύπησε". Τότε, υπήρχε ξανά ένα μπάχαλο σε διοικητικό επίπεδο και ήμασταν απροστάτευτοι. Αν υπήρχε ένας από τη διοίκηση να με ενημερώσει πως –ως αρχηγός- μπορώ να υπογράψω με επιφύλαξη το φύλλο αγώνα, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Αποτέλεσμα, να τιμωρηθώ με 17 αγώνες, συν έξι επειδή ήμουν αρχηγός. Σύνολο 23.
Θυμάμαι πως πήγα να απολογηθώ στους τακτικούς δικαστές μόνος μου, χωρίς παρουσία δικηγόρου. Κι ένας εκ των δικαστών μου λέει: "Κύριε Κασάπη, ξέρουμε γιατί το κάνατε αυτό. Θέλετε να πάρετε μεταγραφή στο εξωτερικό".
"Ποιος σας τα λέει αυτά; Μόνο σε λίγα πρωταθλήματα του εξωτερικού μπορώ να αγωνιστώ ως τιμωρημένος", του απαντώ και προσθέτω πως "θέλω να επικαλεστώ το video, στο οποίο φαίνεται ότι δεν τον χτυπάω". Κι ο δικαστής μου αποκρίνεται: "Δεν μπορεί να γίνει αυτό που ζητάτε. Δεν μπορούμε να φέρουμε video και τηλεοράσεις εδώ".
Όταν ολοκληρώνω την απολογία, αποχωρώ από την αίθουσα, κατεβαίνω τα σκαλιά και είναι ένας δημοσιογράφος στην είσοδο και με περιμένει.
Πλησιάζει και μου λέει: "Μιχάλη, τι έχεις να πεις για τις 23 αγωνιστικές που δέχθηκες;" Τον κοιτάζω ξαφνιασμένος και του λέω: "Τι είπες ρε φίλε; Πότε συνέβη αυτό;"
Καταλαβαίνεις, λοιπόν, πως υπήρχε εντολή να τιμωρηθώ με όσες περισσότερες αγωνιστικές γίνεται. Έμεινα, λοιπόν, 6-7 μήνες χωρίς αγώνες. Μόνο προπόνηση. Κάποια στιγμή είχα φτάσει στα όριά μου. Ήταν πολύ δύσκολες στιγμές.
Με τιμώρησε κι η ΑΕΚ και πληρωνόμουν μόνο τον μισθό μου. Εντάξει, συμβαίνουν αυτά. Αφού έφταιξα, έπρεπε να πληρώσω.
Το μόνο λάθος που έκανα τότε είναι που αποχώρησα από την Εθνική. Μέσα στα νεύρα μας και ύστερα από παρότρυνση ενός εκ των ανθρώπων της ΑΕΚ, βγήκαμε μαζί με τον Ηλία Ατματσίδη και τον Ντέμη Νικολαΐδη και είπαμε ότι δεν θα αγωνιστούμε με την Εθνική σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ήταν λάθος μας.
Η Εθνική ομάδα είναι πάνω απ’ όλα. Τιμάς το εθνόσημο και δεν μπλέκεις τους συλλόγους με την Εθνική. Εκείνη την ώρα δεν παίζεις ούτε για την ΑΕΚ, ούτε για τον Ολυμπιακό, ούτε για τον ΠΑΟΚ, ούτε για κανέναν άλλον.
Βέβαια, τόσο εγώ όσο κι ο Ντέμης επιστρέψαμε κάποια χρόνια αργότερα στην Εθνική, επί Ρεχάγκελ. Θυμάμαι πως μας είχε τηλεφωνήσει κι ο Βασίλης Δανιήλ όταν ήταν Ομοσπονδιακός τεχνικός και μας ζήτησε να επιστρέψουμε, αλλά του είπαμε πως δεν είναι σωστό να πάρουμε πίσω την απόφασή μας. Τελικά, με τον Ρεχάγκελ στον πάγκο, βρέθηκε η λύση και φορέσαμε ξανά το εθνόσημο.
Μάλιστα, αν δεν είχα ένα σοβαρό πρόβλημα με τις γάμπες, το πιθανότερο είναι πως θα βρισκόμουν και στο Euro 2004. Όμως, επειδή ήταν σοβαρό θέμα, είχα ενημερώσει τον Ρεχάγκελ από την προκριματική φάση πως δεν μπορώ να βοηθήσω την ομάδα. Προφανώς και δεν γνωρίζαμε, ούτε μπορούσαμε να φανταστούμε ότι η Εθνική θα φτάσει έως την κατάκτηση του τροπαίου.
Αυτός ήταν κι ο λόγος που το 2004, όταν αποχώρησα από την ΑΕΚ, αρνήθηκα την πρόταση του Άγγελου Αναστασιάδη να πάω στον ΠΑΟΚ. Του εξήγησα ότι είμαι τραυματίας και δεν θα μπορούσα να ανταπεξέλθω στο υψηλότερο επίπεδο. Ούτε ήθελα, φυσικά, να παίρνω τα χρήματα και να κοροϊδεύω τον κόσμο. Γι' αυτό και λίγους μήνες αργότερα σταμάτησα το ποδόσφαιρο.
Επειδή συνδέθηκε το όνομά του ξανά με την ΑΕΚ το τελευταίο διάστημα, θα ήθελα να αναφερθώ και στον Φερνάντο Σάντος. Εγώ τον έζησα πριν από 21 χρόνια. Τότε ήταν ένας νέος προπονητής, τώρα έχει… εγγόνια (σ.σ. γέλια). Αλλά το brand name που έχει είναι τεράστιο. Κι η αλήθεια είναι πως με βοήθησε ποδοσφαιρικά. Αν με τον Μπάγεβιτς έμαθα πέντε πράγματα, με τον Σάντος έμαθα άλλα δύο. Ειδικά σε τακτικό επίπεδο ήταν πολύ μπροστά. Και πολύ σοβαρός προπονητής.
Βέβαια, ήταν και τυχερός γιατί έπεσε σε μία εξαιρετική φουρνιά ποδοσφαιριστών. Είχε παίκτες όπως ο Ντέμης, ο Τσιάρτας, ο Καψής, ο Γκαμάρα, ο Ζήκος, ο Ζαγοράκης. Ποδοσφαιριστές με μεγάλη ποιότητα που μπορούσαν να υιοθετήσουν όσα τους ζητούσε ο Σάντος σε τακτικό επίπεδο. Διότι την επόμενη χρονιά ο Σάντος πήγε στον Παναθηναϊκό, προσπάθησε να παίξει 4-3-3 και έφυγε ως αποτυχημένος.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που είχαμε μία εξαιρετική χρονιά. Πήραμε το Κύπελλο, χάσαμε το πρωτάθλημα στην ισοβαθμία με τον Ολυμπιακό και τα πήγαμε πολύ καλά και στο Κύπελλο UEFA. Και είμαι βέβαιος πως αν ο Σάντος έμενε στην ομάδα και μετά το καλοκαίρι του 2002 τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα για την ΑΕΚ σε βάθος χρόνου. Βέβαια εμείς τότε δεν είχαμε διοίκηση. Ήταν πολύ χύμα τα πράγματα, ειδικά την περίοδο που ήταν στην ομάδα ο Μάκης Ψωμιάδης.
Για τον Μάκη Ψωμιάδη μπορεί να γραφτεί ξεχωριστό βιβλίο. Έχω πολλές ιστορίες που μπορώ να σου διηγηθώ. Σε κάποια πράγματα ήταν σωστός, αλλά αν έβλεπε ότι πήγαινες να του παίξεις περίεργο παιχνίδι, τότε σε τελείωνε.
Θυμάμαι, ένα διάστημα που ήμασταν απλήρωτοι, ζήτησαν οι υπόλοιποι παίκτες να πάω να τον συναντήσω επειδή ήμουν ο πρώτος αρχηγός της ομάδας. Εκείνη την περίοδο υπήρχε το ζήτημα με τη NETMED και τον Alpha Digital, όπου είχε πάρει επιταγές και από τις δύο πλευρές. Επίσης, είχε γίνει υπερκοστολόγηση μέχρι και στις… φραπεδιέρες.
Έπρεπε, λοιπόν, να βρεθεί μία λύση επειδή υπήρχαν και παίκτες που έπαιρναν μόνο μισθό, δηλαδή 500 με 1000 ευρώ και σε πολλές περιπτώσεις τους στηρίζαμε οικονομικά οι υπόλοιποι. Πάω, λοιπόν, στον Ψωμιάδη και του λέω "πρόεδρε, μπορώ να σου μιλήσω;"
"Τι θέλεις βρε Μιχάλη;", μου λέει και μου κάνει κίνηση να τον ακολουθήσω έξω. Βγαίνουμε, λοιπόν, έξω και μου δείχνει την καινούργια Mercedes Cabrio που είχε αγοράσει και έκανε τουλάχιστον 110.000 ευρώ.
"Ρε πρόεδρε, εσύ πηγαίνεις και παίρνεις αυτοκίνητα και εμάς μας έχεις απλήρωτους;", τον ρωτάω. "Θα πληρωθείτε Μιχαλάκη", μου λέει. Και μετά από μία εβδομάδα εξαφανίστηκε.
Πριν από αυτό το περιστατικό, με είχε φωνάξει για να υπογράψω νέο συμβόλαιο. "Θα σου δώσω 50.000 ευρώ ως προκαταβολή. Μόλις υπογράψεις, την επόμενη ημέρα θα μπουν στον λογαριασμό σου", μου λέει. Πάω την επόμενη μέρα στην τράπεζα, τίποτα. Τον παίρνω τηλέφωνο και μου λέει να περάσω από το σπίτι του για να μου τα δώσει μετρητά. Κατάλαβα, λέω, θα φάμε και ξύλο (σ.σ. γέλιο).
Φτάνω στο σπίτι του, ήταν έξω οι άνθρωποι ασφαλείας του, τους ενημερώνω ότι έχω ραντεβού με τον πρόεδρο και ανεβαίνω στο σπίτι του. "Μιχαλάκη, κατέβα κάτω, πήγαινε αριστερά και πάρε μία σακούλα", μου λέει. Κατεβαίνω κι εγώ, αλλά από τον φόβο μου αντί να πάω αριστερά, πήγα δεξιά.
Με βλέπει εκείνος και αρχίζει να φωνάζει: "Ρε δεν σου είπα να πας αριστερά; Στα δεξιά είναι τα πολλά, στα αριστερά είναι τα λίγα".
Παίρνω, λοιπόν, τη σακούλα και φεύγω. Μπαίνω στο αυτοκίνητο, ανοίγω τη σακούλα, μετράω τα χρήματα και είναι 25.000 αντί για 50.000 ευρώ. Πάω την άλλη ημέρα στο γήπεδο και του λέω: "Πρόεδρε, μου έδωσες 25.000 αντί για 50.000". "Τι λες ρε Μιχαλάκη, αποκλείεται. Από εμένα πήρες σίγουρα 50.000", μου απαντά. "Εντάξει ρε πρόεδρε, ό,τι πεις", του λέω. Δεν ήθελα να πάω περισσότερο κόντρα.
Κι ένα τελευταίο περιστατικό που θυμάμαι ήταν σε αγώνα στην Πάτρα με αντίπαλο την Παναχαϊκή. Φτάνουμε στο ξενοδοχείο και λίγο αργότερα έρχονται 4-5 μαύρα τζιπ. Καθόμαστε να φάμε και είμαστε 18 ποδοσφαιριστές στο ένα τραπέζι και 18 μπράβοι στο άλλο. Ένας μπράβος για κάθε ποδοσφαιριστή. Επειδή υπήρχαν πληροφορίες ότι μπορεί να γίνουν επεισόδια.
Τελικά δεν έγινε τίποτα. Αλλά κάποια στιγμή, εκεί που κάναμε προθέρμανση, γυρίζω το κεφάλι μου προς τα επίσημα και βλέπω τον Μάκη Ψωμιάδη και γύρω του να κάθονται 18 μπράβοι. Εκείνος αγέρωχος, κάπνιζε το πούρο του.
Τι έχουμε ζήσει κι εμείς…
Δεν πρόκειται, όμως, να ξεχάσω και το περιστατικό το 2004, όταν ανέλαβε ο Ντέμης Νικολαΐδης την ομάδα και ήρθαν 150-200 άτομα στους Θρακομακεδόνες και μας έσπασαν τα αυτοκίνητα. Κανείς δεν ξέρει ποιος τους έστειλε. Ή μάλλον υποψιαζόμαστε ποιος μπορεί να τους έστειλε, αλλά δεν μπορούμε να το αποδείξουμε.
Μετά από εκείνο το σκηνικό δεν έχω συναντηθεί ξανά με τον Ντέμη. Έχουμε μιλήσει μέσω του Ηλία Ατματσίδη και του έχω μεταφέρει ότι θέλω να βρεθούμε από κοντά για να λύσουμε κάποιες παρεξηγήσεις. Εμένα, προσωπικά, με πείραξε ένα πράγμα: δεν μπορείς ως Ντέμης Νικολαΐδης να έρθεις σε εμένα που ήμουν 11 χρόνια στην ΑΕΚ με ένα χαρτί και να μου πεις "φεύγεις και χάρισε όλα τα λεφτά". Κι εσύ που έφυγες από την ΑΕΚ ένα χρόνο νωρίτερα να τα παίρνεις όλα μέχρι τελευταίου ευρώ.
Έλα και εξήγησέ μου τους λόγους. Όχι με ένα χαρτί. Πες μου "Μιχάλη, θα πάρεις αυτά που είναι να πάρεις, αλλά δεν σε θέλω στην ομάδα του χρόνου". Θα ήταν απόλυτα σεβαστό. Ούτε υπήρχε περίπτωση να μείνω με το ζόρι. Βέβαια, στην πορεία ο Ντέμης τα κατάλαβε όλα αυτά. Διότι είχε δίπλα του κάποιους κόλακες που του έκαναν κακό. Θυμάμαι, αλλά δεν θα πω ονόματα, ότι υπήρχαν μεγάλοι παίκτες της ΑΕΚ που έλεγαν ότι δεν θα χαρίσουν ούτε ευρώ και να πάει να κόψει τον λαιμό του ο Ντέμης, αλλά τελικά πήγαν και δούλεψαν μαζί του στη συνέχεια.
Εγώ έχω μία αρχή: εκεί που φτύνω, δεν πάω να γλείψω. Γι’ αυτό το λόγο θέλω να βρεθώ με τον Ντέμη. Για να λύσουμε τις παρεξηγήσεις.
Διότι εγώ θα μπορούσα να διεκδικήσω από την ΑΕΚ 1.000.000 ευρώ μέσω προσφυγής, αλλά δεν θα έκανα ποτέ κάτι τέτοιο. Χάρισα 400.000 ευρώ γιατί ήθελα να φύγω με ψηλά το κεφάλι. Δεν ήθελα να με στιγματίσουν. Αλλά η πραγματικότητα είναι πως δεν μας συμπεριφερθήκαν καλά. Χάσαμε λεφτά από την ΑΕΚ και ειδικά την περίοδο που ήταν πρόεδρος ο Ψωμιάδης.
Κι ο Ντέμης, αν ήθελε, μπορούσε να το τραβήξει περισσότερο και να βάλει και τους παίκτες στο Άρθρο 44 και να μην πάρουμε ούτε ευρώ. Σε αυτό του βγάζω το καπέλο. Όμως η πραγματικότητα είναι πως οι περισσότεροι χάρισαν πολλά από τα χρωστούμενα για να μπορέσει ο Ντέμης να διαχειριστεί καλύτερα την κατάσταση. Τελικά μόνο 2-3 έκαναν προσφυγή. Κι εμείς όμως είχαμε μία οικογένεια από πίσω. Δεν μπορούσα να χαρίσω τόσο εύκολα τα χρήματα. Ούτε γινόταν να έρθει ο Ντέμης και να μου πει: "Μιχάλη, χάρισε 60-70% και φύγε".
Γιατί ρε φίλε; Εσύ χάρισες όταν έφυγες από την ΑΕΚ; Όχι. Ούτε δραχμή. Κι έφυγε όπως έφυγε τότε. Παράτησε την ομάδα και μείναμε εμείς πίσω σαν μ@λ@κες. Αυτή είναι η αλήθεια.
Θέλω, όμως, να ξεκαθαρίσω κάτι. Ο Ντέμης ήταν και είναι μεγάλος ΑΕΚτζής. Αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Για παίκτης, δεν το συζητώ. Παικτάρα. Σαν τον Ντέμη μπορεί να μην ξαναβγεί επιθετικός. Καταρχάς, παρότι ήταν κοντός, έβαζε πλάτη τον αμυντικό και δεν μπορούσε να τον σταματήσει κανείς. Θυμάμαι, μάλιστα, που τον φώναζα "κοντό" και μου απαντούσε: "Καλά, λες εμένα κοντό ρε κοντέ;" και γελούσαμε. Επίσης, δούλευε στις προπονήσεις. Με έβαζε να του κάνω σέντρες και βελτιωνόμασταν κι οι δύο.
Να ξέρεις ότι απ’ όταν ήρθε στην ΑΕΚ ο Ντέμης έλεγε: "Εγώ θα σταματήσω στα 30 και θα γίνω πρόεδρος στην ΑΕΚ". Το πίστευε και το πέτυχε. Το θέμα είναι πως δεν έγινε σωστή διαχείριση. Κάποια στιγμή η στρόφιγγα κλείνει. Όταν ένας άνθρωπος είναι επιχειρηματίας δεν γίνεται να δίνει διαρκώς χρήματα. Διότι δεν είχε να κερδίσει κάτι στην ουσία από την ΑΕΚ. Ούτε γήπεδο είχε τότε, ούτε Προπονητικό Κέντρο. Χτιζόταν η ομάδα.
Αντίθετα, ο Ντέμης είχε δίπλα του κάποιους κόλακες που του έκαναν μόνο κακό. Μπλέχτηκαν και διάφοροι μάνατζερ και ξέφυγε πάλι η κατάσταση. Το χρέος έφτασε σε ένα σημείο σε δυσθεώρητα ύψη. Αυτά πώς έγιναν; Προφανώς εξαιτίας αστοχιών. Δεν γίνεται η ΑΕΚ να χρωστούσε 40 και ξαφνικά να χρωστάει 100.
Ο Ντέμης για να πετύχει θα έπρεπε να έχει δίπλα του σωστούς συνεργάτες που δεν θα του φούσκωναν τα μυαλά. Διότι ο Ντέμης είναι καλό παιδί και τότε μάλλον ήταν και ευκολόπιστος. Κι υπήρξαν στιγμές που έκανε λάθη, αλλά δεν ήθελε να τα παραδεχθεί. Κι όταν τελικά αποχώρησε, υπήρξαν άνθρωποι που ασέλγησαν στο κορμί της ΑΕΚ και έβγαλαν χρήματα από αυτήν.
Γενικά έχουμε περάσει πολλά με τον Ντέμη. Όταν παίζαμε ποδόσφαιρο ήμασταν όλη την ημέρα σε ένα δωμάτιο μαζί με τον Ατματσίδη και τον Καλιτζάκη. Παίζαμε χαρτιά, κάναμε καλαμπούρι, συζητούσαμε για την ομάδα και αν δεν έβαζε και κάνα γκολ ο "κοντός" τον πειράζαμε. "Ρε μ@λ@κ@ πότε θα βάλεις κάνα γκολ να κερδίσουμε και να μας δώσεις ψωμί να φάμε", του έλεγα και γελούσαμε.
Όταν γνώρισε, μάλιστα, τη Δέσποινα Βανδή μού ζήτησε να πάμε παρέα στο μαγαζί. Μου λέει: "Φέρε τη γυναίκα σου, να δείξουμε ότι είμαστε μεγάλη παρέα, να μην φανεί ότι ενδιαφέρομαι". Και ξαφνικά, γυρνάω το κεφάλι μου και… πουθενά ο Ντέμης. Είχε πάει στα καμαρίνια να βρει τη Δέσποινα. Κι έρχεται ο μετρ, μου λέει για τον λογαριασμό και του απαντώ: "Στον κύριο Νικολαΐδη o λογαριασμός". Και πήρα τη γυναίκα μου και έφυγα (σ.σ. γέλια)
Για να καταλάβεις την αγάπη που υπήρχε προς το πρόσωπο του Ντέμη, θα σου πω ένα περιστατικό. Στο 0-1 επί του Ολυμπιακού με την κούρσα του Κετσπάγια από τα αριστερά, έχουν βγει την άλλη ημέρα οι εφημερίδες και αποθεώνουν τον Ντέμη για το γκολ.
Και έρχεται στα αποδυτήρια ο Κετσπάγια με ένα παράπονο και λέει: "Ρε μ@λ@κες, εγώ έκανα όλη τη δουλειά, πάλι τον Ντέμη έχουν πρωτοσέλιδο".
Μεγάλος παίκτης κι ο Τιμούρ. Όπως κι ο Σαβέβσκι. Τρομεροί παίκτες. Κι ο Κωστής, αν δεν είχε τραυματιστεί, θα είχε κάνει καριέρα στο εξωτερικό. Ήταν διακαής πόθος του. Καλά, ας μην μιλήσουμε για τον Στέλιο Μανωλά. Ήταν ο αρχηγός των αρχηγών. Ήταν πρώτος σε κάθε προπόνηση και μας παρακινούσε κι εμάς τους νεότερους. Αν έβλεπες τον Μανωλά να τρέχει πρώτος, δεν θα το έκανες κι εσύ; Δεν υπήρχε περίπτωση. Ήμασταν, όμως, σαν οικογένεια.
Πιο κοντά, ακόμα και σήμερα, είμαι με τον Βασίλη Μπορμπόκη, τον Ηλία Ατματσίδη και τον Βασίλη Τσιάρτα. Για εμένα, η ΑΕΚ δεν θα βγάλει άλλο "δεκάρι" σαν τον Βασίλη. Δεν είναι τυχαίο που πήγε στη Σεβίλλη και τον έχουν μέχρι και σήμερα σαν θεό. Στην προπόνηση έστηνε την μπάλα και έβαζε 8/10 γκολ με φάουλ. Του έλεγα: "Ρε Βασίλη, άσε και κάτι για την Κυριακή" και μου απαντούσε "έχω άλλα για την Κυριακή". Δεν υπάρχει καλύτερο αριστερό πόδι από τον Βασίλη Τσιάρτα. Και εξαιρετικό παιδί.
Έχει αδικήσει τον εαυτό του το τελευταίο χρόνια γιατί δεν… βουτάει τη γλώσσα στο μυαλό του.
Μερικές φορές, επειδή τον τρώει το δίκιο, τα λέει με τέτοιον τρόπο που το χάνει. Πρέπει να λες τη γνώμη σου, αλλά να έχεις κι ένα φίλτρο. Ο Βασίλης τα έλεγε πάντα χύμα, απλά τώρα με τα social media γιγαντώνονται τα πράγματα. Αν και για εμένα ήταν λάθος που το καλοκαίρι δεν ανέλαβε τελικά τη Β’ ομάδα της ΑΕΚ. Εγώ τον πήρα τηλέφωνο και του είπα: "Είμαι μαζί σου. Ξέρεις όμως γιατί έγινε αυτό; Διότι είπες μία μ@λ@κί@ και την πήραν και το έκαναν σημαία".
Το 2013 ευτυχώς που βρέθηκε ο Δημήτρης Μελισσανίδης και ανέλαβε τις τύχες της ομάδας. Αν δεν υπήρχε ο Μελισσανίδης, δεν θα μιλούσαμε τώρα για την ΑΕΚ. Έφτιαξε το γήπεδο και προχωρά τις εργασίες διαρκώς και στο Προπονητικό Κέντρο. Είναι εγγυητής για την ομάδα. Σε συνεργασία πάντα με τον κόσμο.
Δημήτρης Μελισσανίδης και κόσμος πρέπει να είναι "ένα".
Μόνο έτσι θα πάει μπροστά η ομάδα. Ο ένας συμπληρώνει τον άλλον. Με γήπεδο και Προπονητικό Κέντρο η ΑΕΚ θα συνεχίσει να είναι δυνατή. Διότι αυτά μένουν στην ιστορία. Ένας πεντακάθαρος οργανισμός που τον ζηλεύουν κι οι ευρωπαϊκοί σύλλογοι.
Γι’ αυτό το λόγο ο κόσμος πρέπει να στηρίξει τον Μελισσανίδη. Δικό του έργο είναι η τωρινή ΑΕΚ. Γνωρίζει κι ο ίδιος καλύτερα από τον καθένα τι λάθη έχει κάνει και θα τα διορθώσει. Βέβαια, τα λάθη δεν διορθώνονται εύκολα. Έχει να κάνει με τις βάσεις που έχει μία ομάδα.
Και είμαι βέβαιος πως η ΑΕΚ της Opap Arena θα είναι μία άλλη ΑΕΚ.
Με απώτερο στόχο κάποια στιγμή να είναι αυτάρκης και να μην εξαρτάται από κανέναν. Και πιστεύω ότι θα τα καταφέρει. Διότι ό,τι έχει βάλει στο μυαλό του, το έχει καταφέρει.
Για να δημιουργηθεί ένα σωστό τμήμα σκάουτινγκ σε μία ομάδα θα πρέπει να υπάρχουν 7-8 άτομα με γνώσεις, να μελετούν τους παίκτες που προτείνονται και να πηγαίνουν όλοι ανά τακτά χρονικά διαστήματα να τους παρακολουθούν από κοντά. Όταν ολοκληρωθεί το σκάουτινγκ, θα καθίσουν όλοι μαζί και θα πάρουν μία απόφαση, πάντα σε συνεργασία με τον Τεχνικό Διευθυντή και τον προπονητή.
Αν επτά ή οχτώ διαφορετικοί άνθρωποι παρακολουθήσουν ένα παίκτη, δεν γίνεται να υπάρξει λάθος στην τελική απόφαση. Είτε τα "συν" είτε τα "πλην" θα υπερτερούν, άρα δύσκολα να γίνει λάθος. Αν έχουμε κάνει κι οι επτά λάθος, τότε θα πρέπει ο Μελισσανίδης και ο κάθε Μελισσανίδης να μας πει: "ευχαριστούμε για τη συνεργασία παιδιά, πάμε στους επόμενους".
Σημαντικό ρόλο παίζει προφανώς και το μπάτζετ μίας ομάδας. Δεν γίνεται να έχει μπάτζετ για παράδειγμα 5.000.000 ευρώ και να θέλει κάποιος να πάει να πάρει τον Κριχόβιακ. Ανάλογα με το βαλάντιο, πας να πάρεις και τους αντίστοιχους παίκτες. Και ξεκαθαρίζεις και στον κόσμο ότι "αυτό το μπάτζετ έχω, αυτούς τους παίκτες μπορώ να πάρω". Την αλήθεια. Έτσι χτίζονται οι ομάδες. Σε αυτό τον τομέα θεωρώ πως έκανε πολλά λάθη η ΑΕΚ. Πήραμε παίκτες και ήταν πεταμένα λεφτά.
Επίσης, για εμένα θα πρέπει οι ποδοσφαιριστές να μιλάνε μέσα στο γήπεδο. Όχι να δίνουν συνεντεύξεις στα ΜΜΕ. Προφανώς και χρειάζονται όλα αυτά, αλλά για να μιλήσεις σε έναν δημοσιογράφο θα πρέπει πρώτα να έχεις "μιλήσει" μέσα στο γήπεδο. Είδαμε πρόσφατα και τις δηλώσεις του Άμραμπατ. Για εμένα ήταν λάθος του.
Πρώτα είναι η ΑΕΚ και μετά όλοι οι άλλοι. Ή θα είσαι με την ΑΕΚ ή δεν θα είσαι καθόλου. Δεν σου αρέσει; Έφυγες.
Για να παραδειγματιστούν κι οι υπόλοιποι. Όσο καλός παίκτης κι αν είσαι. Η ΑΕΚ είναι πάνω απ’ όλους. Βέβαια, για να φτάσει στο σημείο ένας ποδοσφαιριστής να μιλήσει στα ΜΜΕ και να φανερώσει τάσεις φυγής, κάτι έχει πάει σίγουρα στραβά κι εντός της ομάδας. Δεν θα έπρεπε να προβληματιστούν οι άνθρωποι της ομάδας; Δεν είναι δουλειά του Μελισσανίδη να γνωρίζει αν ένας παίκτης δεν είναι ευχαριστημένος.
Είναι δουλειά του Τεχνικού Διευθυντή να τον φωνάξει στο γραφείο του, να του μιλήσει και να ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Δεν πρέπει να κρύβονται πράγματα κάτω από το χαλί. Γιατί όταν θα φανερωθούν, θα είναι όλα πολύ χειρότερα. Το λύνεις εκείνη την στιγμή. Εγώ έτσι έχω μάθει. Γι’ αυτό το λόγο επαναλαμβάνω ότι με τον Μπάγεβιτς μέσα στην ομάδα θα ήταν αλλιώς τα πράγματα. Δεν θα κουνιόταν κανένας. Θα υπήρχε σεβασμός.
Οι πιο δύσκολοι αντίπαλοι και το 2-2 με τη Ρεάλ στο Μπερναμπέου
Κλήθηκα να αντιμετωπίσω δύσκολους αντίπαλους όλα τα χρόνια της καριέρας μου. Αλλά υπήρχαν κάποιοι που με δυσκόλεψαν λίγο περισσότερο. Για παράδειγμα, με τον Στέλιο Γιαννακόπουλο είχα πάντα μία δυσκολία γιατί ήταν… μαμούνι. Κι ο Γ.Χ. Γεωργιάδης το ίδιο, αλλά όπως σου είπα και νωρίτερα, μεγάλες μάχες έδωσα και με τον Στράτο Αποστολάκη.
Εντάξει, στα ευρωπαϊκά παιχνίδια τα πράγματα ήταν ακόμη πιο δύσκολα. Είχα απέναντι παίκτες όπως ο Λουίς Ενρίκε, ο Λουίς Φίγκο. Βέβαια, στους δύο αγώνες με τη Ρεάλ σταθήκαμε εξαιρετικά. Ειδικά στο 2-2 στο Μπερναμπέου, ήταν απίστευτα.
Θυμάμαι είχε βγάλει ο Μπάγεβιτς στο ημίχρονο τον Ντέμη και τον Τσιάρτα κι ενώ το σκορ ήταν 2-0 υπέρ της Ρεάλ.
Ο Τσιάρτας κάθισε στον πάγκο και ο Ντέμης πήγε νευριασμένος στα αποδυτήρια.
Αλλά όταν καταφέραμε να κάνουμε το 2-2 και να πάρουμε το αποτέλεσμα τα ξεχάσαμε όλα και πανηγυρίσαμε όλοι μαζί αγκαλιασμένοι. Είχαμε εξαιρετική ομάδα. Ήμασταν όντως Dream Team.
Μου λένε πολλοί για την "κατάρα" που έχω ρίξει στη θέση του αριστερού μπακ απ’ όταν έφυγα. Καμία κατάρα. Δεν είμαι άνθρωπος που καταριέμαι. Να σου πω την αλήθεια εμένα μου αρέσει ο Μοχαμάντι. Απλά θεωρώ πως τα πάντα είναι θέμα δουλειάς. Θα πρέπει, λοιπόν, κι εκείνος να δουλέψει σκληρά για να γίνει καλύτερος.
Η ΑΕΚ είναι από τη φύση της επιθετική ομάδα. Δεν μπορεί να μπει σε καλούπι. Θα πρέπει οι ιθύνοντες της ομάδας να βρουν παίκτες που θα τη βοηθήσουν επιθετικά, αλλά κι έναν παίκτη με τα στοιχεία του Τσιάρτα. Να έχει τις μεγάλες μπαλιές και τις καλές εκτελέσεις στατικών φάσεων. Αυτό λείπει από την ΑΕΚ.
Υπάρχει μόνο ο Πέτρος Μάνταλος που έχουν πέσει όλοι πάνω του να τον φάνε. Ναι, αλλά ο Μάνταλος είναι ο μοναδικός που μπορεί να δώσει μία προωθημένη μπαλιά στους επιθετικούς. Δεν υπάρχει άλλος.
Μπορώ να καταλάβω πώς αισθάνεται ο Μάνταλος με την κριτική που του ασκείται, κάποιες φορές και άδικα, διότι τα έχω περάσει κι εγώ.
Όταν έφυγε ο Μπάγεβιτς, μείναμε 3-4 παλιοί που τα ακούγαμε. Εγώ, ο Ατματσίδης και 1-2 ακόμη. Όταν κερδίζαμε, αποθέωναν τους άλλους και όταν χάναμε, φταίγαμε εμείς. Δηλαδή, μετά από 7-8 χρόνια στην ΑΕΚ, ξαφνικά κορόιδευα μέσα στο γήπεδο; Δεν υπάρχει περίπτωση. Αν ένιωθα ότι δεν μπορούσα να βοηθήσω, μόνος μου θα έλεγα να φύγω.
Πλέον, με την εμπειρία που έχω απ' όλα αυτά τα χρόνια, πιστεύω πως το καλύτερο για έναν ποδοσφαιριστή είναι να μένει 4-5 χρόνια σε μία ομάδα και μετά να φεύγει. Διότι στη συνέχεια υπάρχει κορεσμός στη σχέση με τους φιλάθλους και την ομάδα. Αλλά ο επόμενος που θα έρθει πρέπει να είναι καλός. Να κάνει τη διαφορά.
Όπως για παράδειγμα ο Κριχόβιακ. Φαίνεται η ποιότητά του. Κάνει τη διαφορά με απλές κινήσεις. Υποδοχή και μεταβίβαση. Μακάρι να μείνει το καλοκαίρι, παρότι έχει υψηλό κασέ και να καταφέρει να φέρει κι άλλους 2-3 αντίστοιχης ποιότητας. Αν και για εμένα, δεν θα έπρεπε να υπάρχει Τεχνικός Διευθυντής.
Θα πρέπει ο νέος προπονητής να είναι εκείνος που θα αποφασίσει στο τέλος για την στελέχωση της ομάδας. Όπως έκανε παλιά ο Μπάγεβιτς.
Αν δεν έδινε εκείνος το ΟΚ, η ομάδα δεν έπαιρνε παίκτη. Ούτε τις… καρέκλες δεν άλλαζαν, αν δεν είχε ενημερωθεί ο Μπάγεβιτς.
Χρειάζεται ένας προπονητής που θα έχει το γενικό κουμάντο και ο ρόλος του Τεχνικού Διευθυντή να είναι βοηθητικός. Πάντα με γνώμονα το καλό της ΑΕΚ.
Γενικά, θεωρώ, πως μπαίνοντας στην Opap Arena θα δούμε μία εντελώς διαφορετική ΑΕΚ. Έτσι θέλω να πιστεύω. Διότι υπάρχουν τα ιερά χώματα της Νέας Φιλαδέλφειας και η οδός Δεκελείας, από την οποία θα… χάνουν και πάλι οι αντίπαλοι. Χρειάζεται υπομονή. Ξέρω πως είναι μία δύσκολη λέξη, αλλά σκεφτείτε πού θα μπορούσε να βρίσκεται η ΑΕΚ χωρίς τον Μελισσσανίδη.
Το μεγάλο απωθημένο και ο τίτλος της αυτοβιογραφίας του
Ακούω αρκετούς ποδοσφαιριστές όταν ολοκληρώνουν την καριέρα τους να λένε ότι δεν έχουν απωθημένα. Εγώ θα σου πω την αλήθεια. Παρά το γεγονός ότι ήμουν ΑΕΚτζής και ήθελα να κλείσω την καριέρα μου στην ΑΕΚ, αυτό που μου έμεινε ως απωθημένο είναι ότι δεν αγωνίστηκα στο εξωτερικό. Επειδή βλέπω όλα αυτά τα παιδιά που έχουν φύγει στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια. Θα ήθελα να το ζήσω κι εγώ.
Κι επειδή αναφέρθηκα στα παιδιά που παίζουν στο εξωτερικό, θέλω να πω και για τον Κώστα Τσιμίκα, ο οποίος τα πηγαίνει εξαιρετικά στη Λίβερπουλ. Βλέπω ένα παιδί που έχει δουλέψει και συνεχίζει να δουλεύει σκληρά. Και δεν είναι τυχαίο ότι ο Κλοπ δεν θέλει να τον δώσει ούτε δανεικό. Άρα, κάτι κάνει σωστά.
Γιατί ο Γιαννούλης ήταν μία ανάλογη περίπτωση με τον Τσιμίκα, αλλά βλέπω ότι δεν έχει την αντίστοιχη πορεία. Ο Τσιμίκας την τελευταία διετία έχει βελτιωθεί. Το βλέπεις στο παιχνίδι του. Το βλέπεις και στην Εθνική που κάνει αισθητή την παρουσία του.
Αν δεν δουλέψεις, τίποτα δεν σου χαρίζεται. Εγώ θυμάμαι ότι καθόμουν κι έκανα έξτρα προπόνηση στις σέντρες επειδή γνώριζα ότι ο Γεωργάτος είναι καλύτερος στον συγκεκριμένο τομέα από εμένα. Μόνο έτσι πας μπροστά. Ό,τι κάνεις όλη την εβδομάδα, θα σου βγει το Σαββατοκύριακο.
Τα ίδια λέω και στα παιδιά του Παναλίαρτου, όπου βρίσκομαι τα τελευταία χρόνια. Κι είμαι πραγματικά χαρούμενος γιατί γίνεται εξαιρετική δουλειά τόσο σε επίπεδο πρώτης ομάδας όσο και σε επίπεδο Ακαδημιών. Το ελληνικό ποδόσφαιρο έχει ανάγκη τέτοιες ομάδες. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως χωρίς ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο, δεν θα υπήρχε ούτε επαγγελματικό. Κι αν δεν στηρίξουμε το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο βαδίζουμε με μαθηματική ακρίβεια προς το θάνατο και του επαγγελματικού.
Κι επειδή με ρώτησες, αν έγραφα την αυτοβιογραφία μου, ο τίτλος της θα ήταν "Η κατάρα του αριστερού μπακ" (σ.σ. γέλια).
Φωτογράφιση: Ανδρέας Παπακωνσταντίνου / Tourette Photography
Art Director: Κωνσταντίνος Μπαντούνας
Image credits: INTIME SPORTS, Eurokinissi Sports