Ο απόλυτος οδηγός
του Final Four 2023
Όσα πρέπει να γνωρίζετε για το μεγάλο μπασκετικό ραντεβού στο Κάουνας
Κάουνας, η μπασκετική πόλη
Στα μάτια του περισσότερο κόσμου Λιθουανία σημαίνει μπάσκετ. Σε αυτή τη λογική, το Κάουνας σημαίνει… μπάσκετ στο τετράγωνο, ούσα μία από τις μητροπόλεις του σπορ στον κόσμο. Σ' ένα παιχνίδι της μοίρας, πήρε χρίσμα για να φιλοξενήσει το Final Four από μία άλλη μπασκετούπολη, το Βελιγράδι.
Το Κάουνας είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε έκταση πόλη της Λιθουανίας μετά το Βίλνιους (πρωτεύουσα).Είναι επίσης η περσινή Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης και αυτή που έδωσε την σκυτάλη στην στην Ελευσίνα για το 2023. Το Κάουνας, βέβαια, είναι πολλά περισσότερα από μία μπασκετούπολη.
Κάτι λιγότερες από 300.000 ψυχές ζουν στο μέρος που θα φιλοξενήσει το μεγάλο αυτό ραντεβού, με αυτό τον αριθμό να αναμένεται να ανέβει τουλάχιστον κατά 15.000 κατά την διάρκεια του Final Four.
Όσοι βρεθούν εκεί, εκτός από το να ζουν για το μπάσκετ, μπορούν να θαυμάσουν την σπάνια αρχιτεκτονική, τους ναούς, τα μουσεία, την κουλτούρα της Street Art και το Κάστρο του Κάουνας, που βρίσκεται στο σημείο που ενώνονται ο ποταμός Νέμαν με τον ποταμό Νέρις.
Το Κάουνας έμελλε να φιλοξενήσει το Final Four των… φαβορί. Ολυμπιακός, Μπαρτσελόνα, Ρεάλ και Μονακό κατέκτησαν τις πρώτες τέσσερις θέσεις στην κανονική περίοδο και - εύκολα ή δύσκολα - πήραν την πρόκριση μέσω των playoffs.
Τα δεδομένα πάντως είναι διαφορετικά για κάθε ομάδα, αφού υπάρχουν τρεις που έχουν καθιερωθεί στην ελίτ του ευρωπαϊκού μπάσκετ (Ολυμπιακός, Μπαρτσελόνα, Ρεάλ) και μία - πλούσια είναι η αλήθεια - σταχτοπούτα, που θέλει να τα σαρώσει όλα στο πρώτο Final Four της ιστορίας της στην EuroLeague.
Οι διεκδικητές
Ο Ολυμπιακός
του καλύτερου μπάσκετ
Τίτλοι: 3
Κανονική Περίοδος: 1η θέση, 24-10
Απέκλεισε: τη Φενέρμπαχτσε με 3-2
Ρόστερ
Τόμας Γουόκαπ (31, 1.93)
Αϊζέια Κάναν (32, 1.83)
Μιχάλης Λούντζης (25, 1.95)
Γιαννούλης Λαρεντζάκης (29, 1.96)
Κώστας Σλούκας (33, 1.90)
Σακίλ ΜακΚίσικ (32, 1.96)
Σάσα Βεζένκοβ (28, 2.06)
Άλεκ Πίτερς (28, 2.06)
Κώστας Παπανικολάου (33, 2.04)
Μουστάφα Φαλ (30, 2.18)
Τζόελ Μπόλομποϊ (29, 2.06)
Ταρίκ Μπλακ (31, 2.06)
Τζορτζ Πάπας (25, 1.94)
Παναγιώτης Τσάμης (21, 2.04)
Βενιαμίν Αμπόσι (17, 1.94)
Η Μπαρτσελόνα
του μεγάλου πρέπει
Τίτλοι: 2
Κανονική Περίοδος: 2η, 23-11
Απέκλεισε: την Ζάλγκιρις με 3-0
Ρόστερ
Νίκολας Λαπροβίτολα (33, 1.90)
Τόμας Σατοράνσκι (32, 2.01)
Όριολ Πάουλι (29, 2.01)
Κόρι Χίγκινς (33, 1.95) - τραυματίας
Νίκολα Κάλινιτς (32, 2.02)
Ρόκας Γιοκουμπάιτις (22, 1.93)
Σέρχι Μαρτίνεθ (24, 2.02)
Άλεξ Αμπρίνες (29, 1.98)
Κάιλ Κούριτς (33, 1.93)
Όσκαρ Ντα Σίλβα (25, 2.05)
Νίκολα Μίροτιτς (32, 2.08)
Μάικ Τόμπι (29, 2.13)
Γιαν Βέσελι (33, 2.13)
Σερτάτς Σανλί (31, 2.12)
Τζέιμς Νάτζι (19, 2.12)
Η Ρεάλ Μαδρίτης
που δεν λείπει ποτέ
Τίτλοι: 10
Κανονική περίοδος: 3η, 23-11
Απέκλεισε: την Παρτίζαν με 3-2
Ρόστερ
Νάιτζελ-Γουίλιαμς Γκος (28, 1.91)
Φαμπιάν Κοζέρ (36, 1.95)
Σέρχιο Ροντρίγκεθ (37, 1.91)
Κάρλος Αλοθέν (22, 1.94)
Αλμπέρτο Αμπάλντε (28, 2.02)
Σέρχιο Γιουλ (35, 1.90)
Ούγκο Γκονζάλεθ (17, 1.99)
Ρούντι Φερνάντεθ (38, 1.96)
Άνταμ Χάνγκα (34, 2.00)
Γκαμπριέλ Ντεκ (28, 1.98) - τραυματίας
Γκερσόν Γιαμπουσέλε (27, 2.04) - τιμωρημένος
Πετρ Κορνελί (28, 2.11)
Μάριο Χεζόνια (28, 2.06)
Τζάναν Μούσα (24, 2.05)
Άντονι Ράντολφ (32, 2.11)
Βενσάν Πουαριέ (28, 2.13)
Έντι Ταβάρες (30, 2.20)
Έλι Ντιαγιέ (19, 2.04)
Μονακό,
η πλούσια πρωτάρα
Τίτλοι: -
Κανονική περίοδος: 4η, 21-13
Απέκλεισε: την Μακάμπι με 3-2
Ρόστερ
Έλι Οκομπό (25, 1.91)
Μάικ Τζέιμς (32, 1.85)
Τζόρνταν Λόιντ (29, 1.93)
Γιακούντα Ουατάρα (31, 1.92)
Ματ Στράζελ (20, 1.82)
Άλφα Ντιάλο (25, 2.01)
Τζον Μπράουν (31, 2.03)
Τσίμα Μονέκε (27, 1.98)
Τζαρόν Μπλόσομγκεϊμ (29, 1.99)
Αμπρουάς Κουτούρ (20, 1.99)
Ντόντα Χολ (25, 2.08)
Ντονάτας Μοτιεγιούνας (32, 2.13)
Γιοάν Μακουντού (22, 2.06)
Οι προπονητές
Η μάχη των πάγκων
Γιώργος Μπαρτζώκας
Ο προπονητής που έμελλε να επαναφέρει τον Ολυμπιακό στην ελίτ της EuroLeague. Η δεύτερη θητεία του Γιώργου Μπαρτζώκα στον Πειραιά τον βρίσκει πιο ώριμο από ποτέ, με τους “ερυθρόλευκους” να παίζουν - καθ' ομολογία φίλων και εχθρών - το καλύτερο μπάσκετ στην Ευρώπη φέτος.
Ο Γιώργος Μπαρτζώκας είναι ο άνθρωπος που οδήγησε τον Ολυμπιακό στην τρίτη EuroLeague της ιστορίας του το 2013 στο Λονδίνο. Δέκα χρόνια αργότερα, παίζοντας άλλο μπάσκετ και μοναδικούς συνδετικούς κρίκους με την ομάδα του 2013 τους Κώστα Σλούκα και Κώστα Παπανικολάου, ο έμπειρος τεχνικός φιλοδοξεί να οδηγήσει τον Ολυμπιακό στην τέταρτη EuroLeague της ιστορίας του, αφού πέρυσι έφτασε μέχρι τον ημιτελικό του Final Four.
Αυτό είναι το 4ο Final Four στην καριέρα του Μαρουσιώτη τεχνικού - και τρίτο ως προπονητής του Ολυμπιακού - έχοντας ακόμα μία παρουσία με την Λοκομοτίβ Κουμπάν το 2016 στο Βερολίνο.
Σάρας Γιασικεβίτσιους
Ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους υπήρξε μία μπασκετική ιδιοφυΐα ως παίκτης. Φαινόταν από τα πρώτα του βήματα ότι κάποια στιγμή θα γινόταν προπονητής.
Ακολούθησε έτσι τον δρόμο που είχε χαράξει από την εποχή που ήταν ακόμα παίκτης. Αν και είναι δεδομένο ότι ο προπονητής Γιασικεβίτσιους πιθανότατα… δεν θα άντεχε τον παίκτη Γιασικεβίτσιους.
Ο Σάρας ακολούθησε όλα τα βήματα της εξέλιξης. Δεν πόνταρε στο όνομά του, παρά ξεκίνησε σαν ασίσταντ κόουτς στην Ζάλγκιρις πριν αναλάβει καθήκοντα πρώτου προπονητή. Κατόπιν, δεν δίστασε να κλείσει την πόρτα στην Μπαρτσελόνα όταν οι Καταλανοί τον προσέγγισαν την πρώτη φορά, δίνοντάς του τα… πάντα. Ήθελε να ψηθεί λίγο ακόμα, έμεινε άλλον έναν χρόνο στην Ζάλγκιρις, μέχρι να πάει στην Μπαρτσελόνα το 2020.
Ο Γιασικεβίτσιους ακολουθεί το δόγμα του Ομπράντοβιτς, όντας σκληρός με τους παίκτες του, απαιτώντας από όλους να ακολουθούν τις εντολές του. Από τον Νίκολα Μίροτιτς μέχρι τον Σέρχι Μαρτίνεθ, όλοι οι παίκτες των Καταλανών οφείλουν να τον ακούν, διαφορετικά θα το πληρώσουν με μπόλικες φωνές. Με το συμβόλαιό του να ολοκληρώνεται το καλοκαίρι, ο Γιασικεβίτσιους θα ήθελε πολύ να φέρει το μεγάλο τρόπαιο στην Βαρκελώνη.
Τσους Ματέο
Ο άνθρωπος που κλήθηκε να αντικαταστήσει έναν ζωντανό θρύλο. Λίγοι προπονητές στο παρελθόν χρειάστηκε να γεμίσουν πιο μεγάλα παπούτσια από αυτά που κλήθηκε να καλύψει από το φινάλε της περσινής σεζόν ο Τσους Ματέο, αντικαθιστώντας τον Πάμπλο Λάσο, όταν η Ρεάλ αποφάσισε στηριζόμενη σε ιατρικές γνωματεύσεις να απομακρύνει τον Βάσκο τεχνικό.
Ο Ματέο έμοιαζε με… επαγγελματία ασίσταντ κόουτς. Τα περάσματά του ως πρώτος προπονητής από τους πάγκους της Σαραγόσα, της Μάλαγα και της Φουενλαμπράδα (δύο μονοετείς θητείες) είχαν… χαθεί στον χρόνο, αφού από το 2014 ήταν βοηθός προπονητή στην Ρεάλ.
Ο Μαδριλένος τεχνικός κράτησε τις περισσότερες αρχές του Πάμπλο Λάσο φέτος, αν και έδωσε περισσότερο την μπάλα στους πλάγιους παίκτες του - και κυρίως τον Μούσα. Παράλληλα όμως έμεινε πιστός και στις αρχές της Ρεάλ.
Κάτι που φάνηκε όταν - λόγω των απουσιών των Γιαμπουσέλε και Ντεκ - δεν δίστασε να ξεκινήσει στην βασική πεντάδα των Μαδριλένων στο Game 5 με την Παρτίζαν τον 19χρονο Ελί Ντιαγιέ. Αυτή ήταν η πιο… Ρεάλ κίνηση του Ματέο αυτό τον ένα χρόνο και μία απόδειξη ότι η φιλοσοφία είναι πάνω από όλα στην Ρεάλ.
Σάσα Ομπράντοβιτς
Γεννημένος στο Βελιγράδι, στα νιάτα του ο Σάσα Ομπράντοβιτς υπήρξε ένας φτερωτός γκαρντ με ύψος 1.97 μέτρα, κομμένος και βγαλμένος για το μπάσκετ του… 2020.
Ο άνθρωπος όμως που για χρόνια μοιραζόταν την θέση του πόιντ γκαρντ με τον Σάσα Τζόρτζεβιτς στη Γιουγκοσλαβία (νυν Σερβία) ήταν απλώς ένας παίκτης που θα μπορούσε να παίξει μπάσκετ σε κάθε εποχή. Και σίγουρα μπορεί να προπονήσει σε αυτή την εποχή.
Έχοντας στην πλάτη του 18 χρόνια προπονητικής καριέρας, αφού ανέλαβε προπονητικά καθήκοντα στην Κολωνία αμέσως μετά την απόσυρσή του, ο Ομπράντοβιτς δεν είναι ακριβώς άβγαλτος. Τουναντίον, έχει θέσει τις δικές του βάσεις, έχει κατακτήσει τίτλους και φιλοδοξεί να φτάσει μέχρι το τέλος του δρόμου με την Μονακό.
Όντας κλασικός Σέρβος, είναι λάτρης της πειθαρχίας, μην διστάζοντας κάποια στιγμή φέτος - και σε κρίσιμο σημείο μάλιστα - να θέσει εκτός ομάδας τον Μάικ Τζέιμς. Παρά πάντως την σκληράδα του, δίνει απόλυτη ελευθερία κινήσεων στους παίκτες του, στην… οργανωμενη αναρχία της Μονακό.
Οι οκτώ διαιτητές
Μπόρις Ρίζικ
Διεθνής από το 1997 ο Ουκρανός ρέφερι, είναι ο διαιτητής με την περισσότερη εμπειρία και μία από τις πιο δυνατές προσωπικότητες. Η φετινή είναι η 23η σεζόν του στη διοργάνωση, ενώ αυτό είναι το 11ο Final Four της καριέρας του. Την περσινή σεζόν ήταν ένας εκ των τριών διαιτητών του τελικού.
Όλεγκς Λάτισεβς
Περίπου δύο εβδομάδες πριν κλείσει τα 43 του χρόνια ο Λετονός διαιτητής ετοιμάζεται για το 11ο Final Four του στην EuroLeague, δείγμα της κλάσης του. Υπήρξε ένα παιδί-θαύμα για την ευρωπαϊκή διαιτησία, σφυρίζοντας σε ευρωπαϊκούς αγώνες από τα 24 του χρόνια και αποτελεί μία χαρακτηριστική μορφή της ευρωπαϊκής διαιτησίας.
Γκίτις Βίλιους
Ο νεαρότερος των 8 διαιτητών του Final Four, ο 35χρονος Γκίτις Βίλιους θα παίζει… εντός έδρας στο Κάουνας, εκπροσωπώντας πανάξια την σχολή της Λιθουανίας. Αυτό είναι το 3ο συνεχόμενο Final Four για τον Βίλιους, ο οποίος μάλιστα ήταν ένας εκ των τριών διαιτητών στους δύο τελευταίους τελικούς της EuroLeague.
Σάσα Πουκλ
Γεννημένος τον Οκτώβριο του 1970, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος σε ηλικία ρέφερι μετά τον Εμίν Μόγκουλκοτς. Ο Σλοβένος ρέφερι είναι διεθνής από το 1995 και διευθύνει αγώνες της EuroLeague από το 2001. Αυτό είναι το 6ο Final Four της καριέρας του, ενώ ήταν ο διαιτητής του τελικού του 2021.
Μεχντί Ντιφαλά
Ο Γάλλος ρέφερι δεν έχει κλείσει καλά-καλά τα 40 του χρόνια (θα γίνει 39 τον Ιούνιο), αλλά θα δώσει το παρών στο 4ο Final Four της καριέρας του. Διεθνής από τα 30 του χρόνια, ο Ντιφαλά έχει μία πορεία 12 χρόνων στην διαιτησία.
Τόμισλαβ Χορντόβ
Γεννημένος στην Κροατία, ο 43χρονος ρέφερι είναι διεθνής από το 2010, όταν σφύριξε στο EuroBasket U20 Ανδρών Β’ κατηγορίας της FIBA. Από το 2014 ο Κροάτης διευθύνει αγώνες της EuroLeague και του EuroCup και αυτό είναι το δεύτερο Final Four της καριέρας του, μετά την περσινή παρουσία του στο Βελιγράδι.
Αν Πάντερ
Η μοναδική γυναίκα της παρέας. Η Γερμανίδα ρέφερι έχει μία αξιοπρόσεκτη πορεία πίσω της, ούσα η πρώτη γυναίκα διαιτητής στην ιστορία της EuroLeague - για να την ακολουθήσει μερικά χρόνια αργότερα η Βασιλική Τσαρούχα. Στα 41 της πλέον, ετοιμάζεται για το 2ο Final Four της καριέρας της.
Εμίν Μόγκουλκοτς
Ο μεγαλύτερος σε ηλικία (για μόλις 6 μήνες σε σχέση με τον Πουκλ) εκ των 8 διαιτητών είναι και ο μοναδικός… ρούκι του Final Four. Ο Τούρκος ρέφερι ξεκίνησε την διαιτησία το 1989 σε ηλικία 19 ετών - όταν δηλαδή ο Βίλιους ήταν μόλις… ενός έτους. Είναι διεθνής από το 2003, ενώ από το 2016 σφυρίζει αγώνες στην EuroLeague.
Το στολίδι του Κάουνας
Το φετινο το Final Four της EuroLeague θα φιλοξενηθεί σε ένα από τα ομορφότερα - και πιο μπασκετικά - γήπεδα της Ευρώπης, την Zalgirio Arena.
Η Zalgirio Arena είναι η έδρα της Ζάλγκιρις και είναι… πάντα γεμάτη, αφού φέτος η λιθουανική ομάδα είχε 17 sold out σε 18 εντός έδρας αγώνες της στην EuroLeague.
Πρόκειται για ένα πανέμορφο γήπεδο, αφού τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά είναι ένα πραγματικό στολίδι, έχοντας εννιάγωνο σχήμα, ενώ η πρόσοψη του γηπέδου είναι κατασκευασμένη από υψηλής ποιότητας και εξαιρετικά διαφανές γυαλί. Είναι το μεγαλύτερο σε έκταση κλειστό γήπεδο στην Βαλτική και βρίσκεται δίπλα στον ποταμό Νέμαν, ο οποίος διασχίζει την Λιθουανία και την Λετονία και είναι.
Η κατασκευή της Zalgirio Arena κράτησε περίπου τρία χρόνια (ολοκληρώθηκε το 2011) και κόστισε κοντά στα 50 εκατομμύρια ευρώ.
Έχει χωρητικότητα 15.415 θέσεων και έχει φιλοξενήσει - μεταξύ άλλων - το EuroBasket 2011, που διοργανώθηκε στη Λιθουανία, συναυλίες, αγώνες Ice Hockey, πυγμαχίας, βόλεϊ, χάντμπολ, αλλά και… τσίρκο.
Το πρόγραμμα
Ημιτελικοί
Παρασκευή 19 Μαΐου
18:00 Ολυμπιακός - Μονακό (Novasports Prime και LIVE από το SPORT24)
21:00 Μπαρτσελόνα - Ρεάλ Μαδρίτης (Novasports Prime και LIVE από το SPORT24)
Μικρός και Μεγάλος Τελικός
Κυριακή 21 Μαΐου
17:00 Μικρός τελικός (Novasports Prime και LIVE από το SPORT24)
20:00 Τελικός (Novasports Prime και LIVE από το SPORT24)
Art Director: Κωνσταντίνος Μπαντούνας
Photo Credits: Eurokinissi, intime, Tourette photography, AP